Οι μεγάλες κι ανεκτίμητες Λευκαδίτικες ιστορίες του Πάνου Σκληρού!
Του Σωτήρη Κων. Κάτσενου, Δημοσιογράφου
Το βιβλίο με τίτλο «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες» που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Κηποθέατρο «Άγγελος Σικελιανός» στη Λευκάδα, αποτελεί μια σύγχρονη προσπάθεια αποτύπωσης της λαογραφικής όψης του Λευκαδίτικου πολιτισμού, δια χειρός Πάνου Σκληρού!
Καταθέτω, αγαπητοί μου αναγνώστες, τη σημερινή μου γραφή για το εξαιρετικό βιβλίο του συγγραφέα, όχι ως ειδικός, αλλά πρώτα – πρώτα με την ιδιότητα του αναγνώστη και μετά του δημοσιογράφου και φίλου του Πάνου Σκληρού.
Οι «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες», πρόκειται, για μια αξιόλογη κι ενδιαφέρουσα ιστορική – λαογραφική έρευνα και καταγραφή του εκλεκτού συμπατριώτη μας και συγγραφέα Πάνου Σκληρού που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις FAGOTTO BOOKS
Το βιβλίο, «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες», έτυχε θετικής υποδοχής από το κοινό της Λευκάδας κι όχι μόνο! Νιώθω, ωστόσο, κι εγώ, αγαπητοί μου αναγνώστες, την ανάγκη και την ηθική υποχρέωση – μαζί με τις θερμές ευχαριστίες για τη φιλόφρονα χειρονομία, του φίλτατου Πάνου, να μου εγχειρίσει ένα αντίτυπο του βιβλίου του – να γράψω λίγα λόγια για το νέο αυτό έργο του αξιόλογου συμπολίτη μας και φίλου μου Πάνου Σκληρού. Ένα έργο, ενδελεχούς έρευνας και καταγραφής, ένα πόνημα κατάθεσης, ψυχής αυτού του αθόρυβου πνευματικού Λευκαδίτη κι άξιου συμπατριώτη μας, ο οποίος εδώ και πολλά χρόνια υπηρετεί με ευσυνειδησία τον πολιτισμό του τόπου μας.
Ο Πάνος Σκληρός, με τις «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες» του, την πρώτη του συγγραφική απόπειρα, με αγάπη και σεβασμό στην ιστορία του τόπου μας, σ’ ένα ταξίδι μνήμης, μας ξεναγεί τοπικά και χρονικά στην αγαπημένη του/μας γενέτειρα, τη Λευκάδα μας. φέρνοντας το χτες στο σήμερα! Μας μιλάει για την ιστορία της, για τους ανθρώπους της, για τα ήθη και τα έθιμά της, για τις παραδόσεις της….
Σκοπός του, να διασωθεί η ιστορία του τόπου μας απ’ τη σκόνη του χρόνου και τη λήθη που συχνά λαθραία εισχωρεί στη ζωή μας, την απειλεί και την αποσυνθέτει. «Κάθε τόπος όσο μικρός κι αν είναι έχει τη δική του ιστορία», διάβασα κάπου, οπότε συμπληρώνω ότι η ιστορία αυτή πρέπει να γράφεται για να μη σβήσει ο χρόνος γεγονότα, πρόσωπα και καταστάσεις!
Οι «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες», είναι ένα σπουδαίο βιβλίο, ένα θαυμάσιο πνευματικό πόνημα όπου, μέσα από την αρμονική συνύφανση του ιστορικού, λαογραφικού και βιωματικού στοιχείου, σκιαγραφείται με απόλυτη πληρότητα, σαφήνεια κι αμεσότητα η κοινωνική, ιστορική και πολιτισμική ταυτότητα της Λευκάδας στην περίοδο 1950 – 1970!
Πράγματι, με τις «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες», εκλεκτοί μου αναγνώστες, έχουμε να κάνουμε με μια άκρως επιμελημένη πολυθεματική μελέτη που περιλαμβάνει καταγραφές και ερευνητική προσπάθεια κόπου και χρόνου, όπου ξεχωρίζουν: η ενδελεχής και λεπτομερής έρευνα, η συλλογή, η επεξεργασία και η αξιοποίηση των πηγών κατά τρόπο εξαιρετικό, σαφή και κατανοητό, καθώς και η κατά τρόπο αριστοτεχνικό δομή του υλικού, που ξετυλίγεται ταξινομημένα σε θεματικές ενότητες {ιστορία, λαογραφία, οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον κ.α.).
Στα πλεονεκτήματα του βιβλίου «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες», θα πρόσθετα ακόμη:
Την φιλομάθεια και την εργατικότητα του συγγραφέα, την παρατηρητικότητά του, την μεθοδικότητά του, την καθαρότητα και την ομορφιά του λόγου του και κυρίως τη γλώσσα της γραφίδας του: λαϊκή, σαφής, εύληπτη, ρέουσα, γλαφυρή, που υπερβαίνει την πεζότητα του ιστορικού λόγου. Επίσης, το πλήθος των φωτογραφιών που διανθίζουν τις σελίδες του βιβλίου, ζωντανεύουν και καθιστούν προσιτή την ιστορική πραγματικότητα, ενώ το βιωματικό στοιχείο προσδίδει σεβασμό, συγκίνηση κι αλήθεια! Και οπωσδήποτε, η παράθεση έμπιστων πηγών, ιστοριών, ντοπιολαλιάς, ονομάτων με τα απαραίτητα παρατσούκλια τους, οικογενειών και αυτοβιογραφικών στοιχείων του συγγραφέα, που στοχεύουν να οδηγήσουν τον αναγνώστη στην πληρέστερη κατανόηση του έργου και να βοηθήσουν στην προαγωγή της λαογραφικής έρευνας και των Λευκαδίτικων εθίμων και παραδόσεων!
Οι «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες» είναι επίσης, ένα μεγάλο ανάχωμα στη λήθη! Είναι μια βαριά παρακαταθήκη για τη ζώσα πραγματικότητα. Χρέος και ευθύνη για τις επερχόμενες γενιές. Ιδού η προ(σ)κληση: να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη ανατροφοδοτώντας την με αλήθειες, για να μην ξεθωριάσει, να μη σβήσει, γιατί η «Μνήμη είναι η ιθαγένεια. Χωρίς τη μνήμη δεν υπάρχει τίποτε», όπως αναφέρει οΤάσος Λιγνάδης, κριτικός θεάτρου και συγγραφέας. Υπό την έννοια αυτή, θα χαρακτήριζα το βιβλίο του συγγραφέα Πάνου Σκληρού, λαμβάνοντας υπόψη και τη διδακτική του αξία, ως ένα βιβλίο μνήμης, νοσταλγίας, παιδείας και ηθογραφίας που θα μπορούσε να αποτελέσει, ένα πολύτιμο γλωσσάρι στην εκπαιδευτική κοινότητα του νομού μας κι όχι μόνο! Ένα μάθημα τοπικής πατριδογνωσίας για τους μαθητές της Λευκάδας μας.
Καταλήγοντας, αγαπητοί μου αναγνώστες, βιβλία τέτοιου είδους, όπως οι «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες», λειτουργούν, συνήθως, μέσα στο χρόνο ως «σχεδία σωτηρίας» για την ιστορική συλλογική μας συνείδηση, γιατί διασώζουν τα «κρυμμένα τιμαλφή και τα κειμήλια» του τόπου μας και της εθνικής μας κληρονομιάς, δηλαδή, τον πολιτισμό μας!
Εύχομαι από καρδιάς, φίλε Πάνο, οι «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες», σου να είναι καλοτάξιδες κι ευπώλητες!!!