Περιτριγυρισμένη από 24 νησάκια, μεταξύ των οποίων και ο περίφημος Σκορπιός του Αριστοτέλη Ωνάση, η Λευκάδα συνδέεται με τις απέναντι στερεοελλαδίτικες ακτές μέσω πλωτής γέφυρας (μήκους 50 μ.), γεγονός που την καθιστά εύκολα προσβάσιμη στους επισκέπτες της. Διαθέτει σημαντικά αξιοθέατα, εκκλησίες και μονές, γραφικούς οικισμούς, πυκνή βλάστηση, εντυπωσιακούς όρμους με διάφανα γαλαζοπράσινα νερά, οργανωμένες και ερημικές παραλίες εκπληκτικής ομορφιάς, υψηλή πολιτιστική παράδοση και φιλόξενους κατοίκους.
Η πόλη της Λευκάδας χαρακτηρίζεται από έναν ιδιαίτερο πολεοδομικό ιστό που θυμίζει «ψαροκόκαλο». Όμορφα σοκάκια, μικρές πλατείες, παραδοσιακά σπίτια, περίτεχνα καμπαναριά και πλακόστρωτοι πεζοδρόμοι συνθέτουν τον χαρακτήρα της πόλης. Η Λευκάδα περιβάλλεται από τον δίαυλο και τη λιμνοθάλασσα, ενώ βορειότερα βρίσκεται η λεπτή κυκλική γραμμή της αμμουδιάς της Γύρας με τα λιγοστά δέντρα της και τους μύλους.
Το γραφικό ψαροχώρι Nικιάνα χτισμένο στους πρόποδες του όρους Σκάροι, με δάσος από αιωνόβιες βαλανιδιές.
Το Νυδρί. Το μεγαλύτερο τουριστικό θέρετρο του νησιού με έντονη νυχτερινή ζωή και σύγχρονη μαρίνα. Βρίσκεται απέναντι από τα Πριγκηπονήσια (Μαδουρή, Χελώνη, Σκορπιός, Σκορπίδι, Σπάρτη), ενώ από το λιμάνι του ξεκινούν φέρι-μποτ για το Μεγανήσι, την Ιθάκη, την Κεφαλονιά, την Κέρκυρα και τους Παξούς. Προσφέρεται για καταδύσεις (στην περιοχή λειτουργούν οργανωμένα καταδυτικά κέντρα που προσφέρουν οργανωμένες εκδρομές), θαλάσσια σπορ, ιστιοπλοΐα, ορεινή ποδηλασία, πεζοπορία, κολύμπι στους καταρράκτες που χύνονται στο φαράγγι Δημοσάρι.
Το Βλυχό, με τον ιδιαίτερου φυσικού κάλους ομώνυμο κόλπο και την παραλία Δεσίμη όπου λειτουργούν οργανωμένα camping.
Τον Πόρο, το «μπαλκόνι» της νοτιοανατολικής Λευκάδας, με θέα στα νησιά Αρκούδι, Οξιές, Ιθάκη και Κεφαλονιά. Κολυμπήστε στην πεντακάθαρη θάλασσα του Μικρού Γιαλού, όπου λειτουργεί και οργανωμένο κάμπινγκ.
Τη Βασιλική, με τα πολλά τρεχούμενα νερά και την έντονη νυχτερινή ζωή. Συνδέεται με φέρι-μποτ με την πανέμορφη παραλία Πόρτο Κατσίκι, την παραλία Αγιοφύλλι, την Κεφαλονιά και την Ιθάκη. Ο όρμος της Βασιλικής είναι διεθνώς γνωστός για τις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες και τους ανέμους του και πολύ δημοφιλής στους φανατικούς windsurfers και λάτρεις του αθλήματος. Εδώ, θα βρείτε επίσης, φάρμες ιππασίας που διοργανώνουν εκδρομές με άλογα στη φύση.
Το φάρο (σε μικρή απόσταση από τον οικισμό Αθάνι) και τα ερείπια του ιερού του Απόλλωνα στον κάβο Δουκάτο (Λευκάτας ή Kάβος Κυράς). Η θαυμάσια αυτή τοποθεσία με τους απόκρημνους βράχους και τη μαγευτική θέα στη θάλασσα αναφέρεται και ως «Πήδημα της Σαπφούς», επειδή, σύμφωνα με την παράδοση, εδώ αυτοκτόνησε η λυρική ποιήτρια της αρχαιότητας.
Το όμορφο παραθεριστικό χωριό του Αγίου Νικήτα.
Εκτός από τις μαγευτικές παραλίες, η ορεινή Λευκάδα έχει τη δική της ξεχωριστή ομορφιά
Το ξακουστό ορεινό κεφαλοχώρι Καρυά με τη πλατανοσκέπαστη πλατεία. Φημισμένα είναι τα παραδοσιακά «καρσάνικα» κεντήματα, μοναδικής κεντητικής τέχνης.
Το παραδοσιακό λευκαδίτικο χωριό Εγκλουβή, πασίγνωστη για τις νοστιμότατες φακές της, που θεωρούνται από τις καλύτερες στην Ελλάδα. Στην περιοχή ευδοκιμούν ακόμη ρεβίθια, κουκιά και μια σπάνια ποικιλία σταφυλιού, το βερτζαμί, που πιθανολογείται ότι έφεραν μαζί τους οι Ενετοί το 1684.
Στην περιοχή Σφακιώτες μπορείτε να επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο «Πανταζής Κοντομίχης» που περιλαμβάνει πολλά αξιόλογα και σπάνια εκθέματα, καθώς και μια πλούσια συλλογή από την καθημερινή ζωή και τις ασχολίες των κατοίκων.
Καταπράσινο νησί το οποίο συνδέεται ακτοπλοϊκά με το Νυδρί. Οι τρεις οικισμοί του –Κατωμέρι, Βαθύ και Σπαρτοχώρι– διαθέτουν έντονο παραδοσιακό χρώμα. Επισκεφθείτε το σπήλαιο του Γιοβάνη και τη σπηλιά του Παπανικολή (πρόσβαση μόνο από τη θάλασσα).
Κατάφυτο νησί από πεύκα, κυρίως στο βόρειο τμήμα, που συνδέεται ακτοπλοϊκά με τον Μύτικα της Στερεάς Ελλάδας. Επισκεφθείτε την Επισκοπή, το Καστρομονάστηρο και τον γραφικό όρμο Πόρτο Λεόνε.
Μακρόστενο νησάκι, κατάφυτο από ελιές, που προσφέρει ασφαλές αγκυροβόλιο σε σκάφη που διαπλέουν το Ιόνιο πέλαγος. Οι δρόμοι στο νησί είναι λιγοστοί, γι’ αυτό και δεν υπάρχουν αυτοκίνητα. Ο δυτικός φυσικός όρμος του νησιού Σαρακήνικο διαθέτει μικρό μόλο, που δίνει τη δυνατότητα ελλιμενισμού ακόμα και σε κακοκαιρία. Ο Καστός συνδέεται με καΐκι με την Στερεά Ελλάδα. Επισκεφθείτε το γραφικό ομώνυμο χωριό, την Φωκότρυπα και το εξωκλήσι του Αγίου Αιμιλιανού.
Η Πάλαιρος και η Βόνιτσα αποτελούν πολιτισμικά, οικονομικά και κοινωνικά την ίδια κοινότητα με τη Λευκάδα, το Μεγανήσι, τον Κάλαμο και τον Καστό.
Η παραθαλάσσια κωμόπολη της δυτικής Ελλάδος που φημίζεται για τα καταγάλανα νερά της, την ιστορία της, την φιλοξενία και τα υπέροχα αξιοθέατά της
Η Πάλαιρος, που μέχρι το 1928 ονομάζονταν Ζαβέρδα, ανήκει στο δήμο Ακτίου-Βόνιτσας και βρέχεται από το Ιόνιο πέλαγος. Βρίσκεται ανάμεσα από τον Μύτικα και την Βόνιτσα και απέχει μόλις μισή ώρα από την Λευκάδα.
Η γοητευτική κωμόπολη φημίζεται για τις παραλίες της που γίνονται πόλος έξης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ακόμη και ξένους τουρίστες. Το Βαθυαβάλι, το Βαρκό, το Ποταμάκι και η Πογωνιά είναι μερικές από τις πλαζ που εκτιμούνται από χιλιάδες επισκέπτες.
Τα κυριότερα μνημεία που σώζονται σήμερα στη περιοχή είναι:
Το σήμα κατατεθέν της Παλαίρου. Οι παραλίες γίνονται πόλος έλξης κατά τους θερινούς μήνες από τουρίστες και αποτελούν την σημαντικότερη πηγή εσόδων για τους ντόπιους. Το Βαθυαβάλι είναι μια από τις καλύτερες παραλίες της Αιτωλοακαρνανίας και ίσως της (δυτικής) Ελλάδος.
Αναλυτικά οι παραλίες:
Η Βόνιτσα είναι παραλιακή πόλη, κτισμένη στη νότια πλευρά του Αμβρακικού κόλπου σε υψόμετρο 10 μέτρα. Χτισμένη πολύ κοντά στο αρχαίο Ανακτόριο, γι’ αυτό άλλωστε και η πρώην ονομασία του δήμου, έδρα του οποίου είναι η Βόνιτσα, ονομαζόταν Δήμος Ανακτορίου. Το αρχαίο Ανακτόριο ήταν σημαντική πόλη της Ακαρνανίας και ιδρύθηκε από τους Κορίνθιους το 630 π.X. Όπως και οι περισσότερες πόλεις της Ακαρνανίας παρήκμασε όταν οι Ρωμαίοι ίδρυσαν τη Νικόπολη στην απέναντι πλευρά του Αμβρακικού και ανάγκασαν τους κατοίκους της περιοχής να μεταφερθούν εκεί. Με τον καιρό, στα Βυζαντινά χρόνια η πόλη άκμασε ξανά, με το όνομα Βόνιτσα αυτή τη φορά και στο ακριβές σημείο όπου βρίσκεται σήμερα.
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η πόλη πέρασε για ένα μεγάλο διάστημα υπό τον έλεγχο των Βενετών, και συγκεκριμένα από το 1684 έως το 1797. Το 1832 αποτέλεσε τμήμα του νέου Ελληνικού κράτους. Στις 4 Οκτωβρίου 1862, κατά την “Εξέγερση της Βόνιτσας”, ο Θεοδωράκης Γρίβας ανέλαβε την αρχηγία επαναστατικής επιτροπής που προκάλεσε τελικά την εκθρόνιση του Όθωνα.
Μερικά μόνο χιλιόμετρα ανατολικά από τη σημερινή Βόνιτσα, συγκεκριμένα στο ύψωμα «Αϊ -Λιάς», είχαν από παλιά εντοπιστεί τα ερείπια αρχαίας πόλης, η οποία ταυτίζεται πιθανώς με την Ηράκλεια, που μνημονεύεται από τον Πλίνιο στην παραλιακή ζώνη ανάμεσα στο Ανακτόριο και τον Εχίνο (από άλλους ερευνητές η Ηράκλεια ταυτίζεται με τα αρχαία ερείπια στη Ρούγα Παλιαμπέλων). Κατά την αυτοκρατορική περίοδο, με την ίδρυση της Νικόπολης, φαίνεται ότι ένα μέρος των κατοίκων της Ηράκλειας συμμετείχε στον «συνοικισμό» της, ενώ οι υπόλοιποι μετακινήθηκαν προς τη θάλασσα και ίδρυσαν ένα νέο οικισμό στο ύψωμα του «Σωτήρα», που βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του όρμου της Βόνιτσας και στο οποίο διαπιστώθηκαν λείψανα ρωμαϊκού οικισμού
Κυριότερο αξιοθέατο της πόλης είναι το ενετικό κάστρο της, το οποίο είναι από τα πιο καλοδιατηρημένα της Ελλάδας. Κτίστηκε στις αρχές του 11ου αιώνα (γύρω στα 1070) από τους Ενετούς, όταν αυτοκράτορες του Βυζαντίου ήταν οι Κομνηνοί που τους παραχώρησαν το προνόμιο να κτίσουν το φρούριο και να εκμεταλλευτούν εμπορικά το λιμάνι. Από το 1922, είναι μεταξύ των “προεχόντων Βυζαντινών μνημείων”.
Στην περιοχή υπάρχουν επίσης αρκετοί παλαιοί ναοί (της Παναγίας κοντά στο λιμάνι, ο μητροπολιτικός του Αγίου Σπυρίδωνος και του Αγίου Νικολάου) καθώς και το όμορφο πευκόφυτο νησάκι της Κουκουμίτσας στον κόλπο μπροστά από την πόλη το οποίο ενώνεται με γέφυρα και προσφέρεται για περιπάτους. Εκεί γίνονται διάφορες εκδηλώσεις όπως θέατρα, συναυλίες και χοροί από τους διάφορους συλλόγους χορού που έχουν την έδρα τους στην Βόνιτσα.
Σε απόσταση επίσης 12 χμ. βρίσκεται το αρχαίο Θύρρειο.
Η Λευκάδα έχει μεγάλη ιστορία στον θαλάσσιος τουρισμό και σκάφη αναψυχής. Τα κύρια σημεία ελλιμενισμού σκαφών βρίσκονται στη Μαρίνα Λευκάδας, Βλυχό, Νυδρί, Βασιλική και μαρίνα Μεγανησίου. Αυτά τα σημεία επίσης αποτελούν αφετηρίες ημερήσιων κρουαζιέρων για το νησί, και γενικότερα το Ιόνιο.
Διεθνές Φεστιβάλ Φολκλόρ: Από το 1962, συγκροτήματα και καλλιτέχνες από πολλές χώρες του κόσμου συναντιούνται κάθε Αύγουστο στη Λευκάδα και ανταλλάσσουν τα δημιουργήματα της πνευματικής και καλλιτεχνικής τους παράδοσης (χορός, μουσική, παραδοσιακή κληρονομιά).
Γιορτές Λόγου και Τέχνης: Διοργανώνονται από το Πνευματικό Kέντρο Λευκάδας και περιλαμβάνουν θέατρο, μουσική, εκθέσεις, συνέδρια και βραδιές ποίησης. Μαζί με το Φεστιβάλ Αθηνών αποτελούν έναν από τους παλαιότερους πολιτιστικούς θεσμούς στην Ελλάδα.
Η κορυφαία στιγμή για τους εορτασμούς έχει αποτελέσει η εμφάνιση της Μαρίας Κάλλας συνοδευόμενη από τον Αριστοτέλη Ωνάση το 1964
Γιορτή Φακής: Διοργανώνεται κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου στην περιοχή του Αγίου Δονάτου Εγκλουβής
Γιορτή κρασιού: Στο δήμο Σφακιωτών, στην πλατεία του Φρυά με το ομώνυμο ιστορικό πηγάδι.
Αναβίωση παραδοσιακού λευκαδίτικου γάμου: Στην Καρυά (11 Αυγούστου).
Kολύμπι: Αν μένετε στη Λευκάδα, μπορείτε να κολυμπήσετε στο Κάστρο, στη Γύρα, στους Μύλους και στον Άγιο Ιωάννη Αντζούση. Σχεδόν παντού στο νησί θα βρείτε καταπληκτικές παραλίες, ενώ ανατολικά του υπάρχουν πολυάριθμα όμορφα δασωμένα νησάκια.
Βόλτα στις σπηλιές: Επισκεφθείτε τα κοντινά νησάκια Κάλαμος και Καστός με τις μοναδικές παραλίες και τις θαλασσοσπηλιές.
Βόλτα με ποδήλατο: Η πόλη της Λευκάδας και οι κοντινές παραλίες είναι ένας τόπος ιδανικός για ποδήλατο. Μοναδικής ομορφιάς διαδρομή είναι ο γύρος της λιμνοθάλασσας (Αγία Μαύρα, Γύρα, Μύλοι, Αη-Γιάννης, Λευκάδα).
Kitesurfing, στην παραλία των Μύλων.
Mountain bike: Το νησί διαθέτει ψηλά πράσινα βουνά με δρόμους και μονοπάτια ιδανικά για ποδήλατο βουνού. Ποδήλατα μπορείτε να νοικιάσετε στην πόλη της Λευκάδας.
Parapente (αλεξίπτωτο πλαγιάς) πάνω από την παραλία Κάθισμα.
Ανάμεσά τους, το πολυφωτογραφημένο Πόρτο Κατσίκι, οι πανέμορφοι Εγκρεμνοί, ο πολυσύχναστος Γιαλός, το τεράστιο Κάθισμα, οι ήσυχοι Μύλοι, ο νεανικός Αη Γιάννης στα δυτικά∙ το κοσμοπολίτικο Νυδρί, τα μαγευτικά Σύβοτα, ο όρμος της Βασιλικής στα ανατολικά. Άλλες αμουδερές κι απάνεμες, άλλες σμιλεμένες από κατακόρυφα λευκά βράχια και τυρκουάζ βαθιά νερά προσφέρουν στους δραστήριους επισκέπτες αξέχαστες στιγμές ξεγνοιασιάς και διασκέδασης.
Η Λευκάδα αποτελεί έναν αξιοζήλευτο προορισμό για τους λάτρεις των θαλάσσιων σπορ. Αν ανήκετε κι εσείς σ’ αυτή τη κατηγορία, «φορέστε» την πιο παιχνιδιάρικη διάθεσή σας και αφεθείτε σ’ ένα ολοήμερο πάρτι αδρεναλίνης στα «hot spots» του νησιού.
Ο θαλάσσιος στίβος της Λευκάδας θεωρείται ο παράδεισος των σέρφερ και κατέχει τα πρωτεία στις προτιμήσεις Ελλήνων και ξένων αθλητών του είδους. Η διεύθυνση και η ένταση του ανέμου, που ανεβαίνει σταδιακά από τις μεσημεριανές ώρες, έχουν καθιερώσει την παραλία της Βασιλικής, η οποία συγκαταλέγεται ανάμεσα στις δέκα καλύτερες του κόσμου και στις τρεις καλύτερες της Ευρώπης, ως σερφότοπο παγκόσμιας εμβέλειας. Εδώ, οι φίλοι του wind surf μπορούν να εξασκηθούν στο slalom και στο freestyle με συνθήκες side shore. Στη βόρεια πλευρά του νησιού, κοντά στην πόλη της Λευκάδας, η παραλία του Αη Γιάννη – με παρόμοιες στατιστικές αέρα με τη Βασιλική αλλά διαφορετικές συνθήκες μέσα στο νερό – συγκεντρώνει τους φίλους του kite surf. O ουρανός γεμίζει με πολύχρωμους αετούς, που γλιστρούν πάνω στα πελαγίσια κύματα με φοβερή ταχύτητα, προτού απογειωθούν κυριολεκτικά στον αέρα. Η λειτουργία πολλών σχολών windsurfing και εξειδικευμένων καταστημάτων κάνει τα πράγματα εύκολα για σας που θέλετε να δοκιμάσετε για πρώτη φορά ή να ενοικιάσετε τον κατάλληλο εξοπλισμό.
Στη Λευκάδα όλα τα θαλάσσια σπορ έχουν την τιμητική τους. Κάντε ποδήλατο, κανό και θαλάσσιο σκι σε όλες του τις παραλλαγές: barefoot, mono ski, double ski, wake board, knee board… Χαρείτε ατέλειωτες ώρες διασκέδασης πάνω στις μπανάνες, τις σαμπρέλες και σε μια πληθώρα φουσκωτών παιχνιδιών παραλίας. Στο Νυδρί, μάλιστα, λειτουργεί εδώ και χρόνια ένα οργανωμένο Κέντρο Θαλάσσιων Σπορ με μεγάλη εξειδίκευση, πείρα και άρτιο εξοπλισμό.
Πετάξτε ψηλά, πάνω από τον όρμο της Βασιλικής ή τον φημισμένο Σκορπιό, απολαμβάνοντας μια αξέχαστη πτήση με αλεξίπτωτο θαλάσσης. Δοκιμάστε την μοναδική εμπειρία του αλεξίπτωτου πλαγιάς, ζήστε την απόλυτη αίσθηση ελευθερίας και κάντε μια θεαματική προσγείωση στη παραλία Κάθισμα.
Η Λευκάδα, η καλλονή του Ιονίου πελάγους, πέρα από τις διάσημες παραλίες και τα γραφικά ορεινά κεφαλοχώρια, παράγει εκλεκτά προϊόντα που φημίζονται για τη μοναδικότητα και τη νοστιμιά τους. Αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής της κληρονομιάς αποτελεί η πατροπαράδοτη κουζίνα, που αξίζει να δοκιμάσετε κατά την επίσκεψή σας στο νησί. Αγνές πρώτες ύλες, παρθένο ελαιόλαδο από τα λιόφυτα της ενδοχώρας, θυμαρίσιο μέλι, γλυκόπιοτο κρασί (η σπάνια ποικιλία «βερτζαμί» θεωρείται από τις καλύτερες της χώρας) και όλα τα καλούδια του βουνού και της θάλασσας συνθέτουν ένα γαστρονομικό μωσαϊκό.
Τα τοπικά προϊόντα που αποτελούν σήμα κατατεθέν της λευκαδίτικης κουζίνας είναι οι πολυβραβευμένες και πεντανόστιμες φακές Εγκλουβής, σπάνια ποικιλία που ευδοκιμεί στο ομώνυμο παραδοσιακό χωριό, το φημισμένο σαλάμι αέρος με ελαφρύ άρωμα σκόρδου και ολόκληρους κόκκους πιπεριού και το εξαιρετικό, αλλά δυσεύρετο, δυστυχώς, αυγοτάραχο που παράγεται στο ιβάρι της λιμνοθάλασσας.
Οι Λευκαδίτισσες νοικοκυρές, ανάλογα με την εποχή, ετοιμάζουν χειροποίητες πίτες: λαχανόπιτα με άγρια μυρωδάτα χόρτα, ρυζόπιτα, γλυκιά κολοκυθόπιτα, μακαρονόπιτα, μπριάνι (πίτα από μεγάλα πράσινα κολοκύθια) και οπωσδήποτε λαδόπιτα, την παραδοσιακή ντόπια βασιλόπιτα που κόβουν την Πρωτοχρονιά.
Ιδιαίτερη θέση κατέχει και το σαλάμι Λευκάδας. Mε βενετσιάνικη καταγωγή, χάρη στο διακριτικό άρωμα σκόρδου και τους ολόκληρους κόκκους πιπεριού, έγινε από τον 20o αιώνα ένα από τα πρώτα ελληνικά επώνυμα τρόφιμα.
Αγαπημένα όσο και «ιδιαίτερα» πιάτα είναι παστός μπακαλιάρος μαγειρεμένος στην κατσαρόλα με πατάτες και κρεμμύδια, σουπιές με μαύρο πιλάφι, γλυκόξινο σοφιγάδο (μοσχαράκι με κυδώνια και πετιμέζι), κοκοτός (κόκορας) ή βοδινό με χοντρό μακαρόνι και πλούσια αρωματική σάλτσα, ψάρι «σαβόρο» με μπόλικο δενδρολίβανο και φυσικά φακές συνοδευόμενες από «ριγανάδα», ξερό ψωμί νοτισμένο με λαδόξιδο, ρίγανη και αλάτι.
Από τις «γλυκές αμαρτίες» ξεχωρίζουν τα παστέλια και τα μαντολάτα, η σουμάδα (αναψυκτικό από πικραμύγδαλο) και τα ντόπια λικέρ, όπως το ροζολί με κανέλα και πορτοκάλι, η μέντα και το τριαντάφυλλο.
Σας προσκαλούμε να επισκεφθείτε το νησί και να ζήσετε ξέγνοιαστες και αξέχαστες στιγμές!
Πηγές: VisitGreece, Lefkada.gr, Δήμος Λευκάδας, Δήμος Μεγανησίου, Wikipedia, Signature.gr