Ο Μίκης με την κ. Νίκη και τον Γ. Λογοθέτη
”Αν ξύσετε τον Κινέζο, θα βρείτε τον Έλληνα. Αν ξύσετε τον Έλληνα θα βρείτε τον Κινέζο….” γράφει ο Νίκος Καζαντζάκης στο βιβλίο του ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ.
Το όνομά της είναι Σιού Κάϊ. Όμως στην κάρτα της έχει προσθέσει το όνομα Νίκη, επειδή το μικρό όνομα Κάϊ στα κινέζικα σημαίνει Νίκη.
Η κ. Κάϊ, μητέρα δύο παιδιών, της Zhang Rong μηχανολόγου, και του Qing Zhang οικονομολόγου, είναι προϊσταμένη στο ειδικό Ναυτικό Νοσοκομείο της Σαγκάης. Το 1968, σε ηλικία 18 ετών, η Νίκη ήρθε σε επαφή για πρώτη φορά με την Ελληνική γλώσσα στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου. Όμως για την Κάϊ η Ελλάδα είχε ήδη αγγίξει τον εσωτερικό της κόσμο. Μέσα από τους στίχους του Ομήρου που είχε διαβάσει στο σχολείο, η κινεζοπούλα από τη Σαγκάϊ είχε βρει το νήμα. Η Ιλιάδα και η Οδύσσεια της είχαν σιγά σιγά ανοίξει το δρόμο γι αυτό που έμελλε να ακολουθήσει για 30 ολόκληρα χρόνια.
Ένα χρόνο μόνο πρόλαβε να παρακολουθήσει μαθήματα ελληνικών. Οι σπουδές διακόπηκαν βίαια από την Πολιτιστική Επανάσταση, που σαν θύελλα σάρωσε ολόκληρη την Κίνα. Όμως η Κάϊ ήταν ήδη μυημένη στον κόσμο της Ελλάδας και τίποτα δεν μπορούσε να την σταματήσει στην μεγάλη της πορεία για να συναντήσει την Ελλάδα που από τότε την φανταζόταν σαν μια ”όμορφη νεράιδα”.
Ο ΛΕΥΚΑΔΙΤΗΣ ΚΑΠΕΤΑΝΙΟΣ
Πριν 20 περίπου χρόνια, ο Λευκαδίτης Κώστας Πατρίκιος, πλοίαρχος του εμπορικού ναυτικού από τον Άγιο Πέτρο Λευκάδας, έζησε μια ανεπανάληπτη εμπειρία στο Ναυτικό Νοσοκομείο της Σαγκάης.
Όταν το πλοίο του έφτασε στο λιμάνι, ένας ναύτης αρρώστησε και τον μετέφεραν στο νοσοκομείο. Εκεί, μπροστά στα έκπληκτα μάτια του Έλληνα καπετάνιου, η διευθύντρια του νοσοκομείου άρχισε να μιλάει μαζί τους ελληνικά, ενώ το πρόσωπό της έλαμπε από ικανοποίηση και ευτυχία ! Ο καπετάνιος τη ρώτησε πότε και που σπούδασε ελληνικά στην Ελλάδα. Κατάπληκτος όμως άκουσε την απάντηση :
- Όχι. Δυστυχώς δεν έχω επισκεφτεί ακόμα την Ελλάδα. Το ταξίδι στην Ελλάδα είναι το όνειρο της ζωής μου, και ελπίζω κάποτε να το πραγματοποιήσω !
Αυτά μας διηγήθηκε τότε από τη Σαγκάη ο Έλληνας καπετάνιος. Ακόμα περισσότερα όμως μάθαμε όταν ο ίδιος ήρθε στην Ελλάδα με τις μοναδικές εντυπώσεις του από την Σαγκάη και τη συνάντηση με την ”Ελληνίδα” κ. Νίκη.
Εκείνη την περίοδο δίδασκα στο Τμήμα Δημοσιογραφίας του Α.Π. Θεσσαλονίκης. Ενημέρωσα τον ομότιμο καθηγητής της Νεοελληνικής Γλώσσας του Α.Π.Θ. Χρήστο Τσολάκη, και πρότεινα να καλέσουμε την κ. Xu Kai στην Θεσσαλονίκη για να παρακολουθήσει εντατικά μαθήματα της ελληνικής γλώσσας στο ΑΠΘ. Ο κορυφαίος Δάσκαλος στήριξε αμέσως την πρόταση και το όνειρο της κυρίας κ. Kai έγινε πραγματικότητα.
ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης η κ. Νίκη όπως επιθυμεί να την αποκαλούν στην Ελλάδα, έμοιαζε να είχε βρει το λιμάνι που την περίμενε 30 ολόκληρα χρόνια. Και ήταν μόνο η αρχή. Γιατί στην συνέχεια η αγάπη της για την Ελλάδα, όλο και μεγάλωνε, με αποκορύφωμα την επίσκεψη στη Βεργίνα, και στα Στάγιρα, την πατρίδα του Αριστοτέλη, όπου έγραψε ένα ακόμα ποίημα για το μεγάλο Έλληνα φιλόσοφο :
Αριστοτέλη,
έρχομαι από την Κίνα για να βρω τα βήματά σου.
Έρχομαι για να αντλήσω τη σοφία σου,
γυρίζοντας τα νησιά και τα χωριά της Ελλάδας.
Επισκέπτομαι τη θρυλική γενέτειρά σου,
για να γνωρίσω τη μεγαλειώδη παρουσία σου
Για μια στιγμή άκουσα τη φωνή σου
από τα βουνά του Ολύμπου.
Δυνατή, πολύ δυνατή,
τραντάζει τον κόσμο για 2.300 χρόνια !
Προσπαθώ να μάθω τα βαθύτερα αίτια της αγάπης της για την Ελλάδα. Χαμογελάει : ”Είναι θέμα πολιτισμού” θα μου πει η κ. Νίκη. ”Οι χώρες μας έχουν μεγάλο και λαμπρό πολιτισμό. Εμείς έχουμε τον Κομφούκιο, τον Mencius, τον Laocius. Και οι τρεις έζησαν όταν στην Ελλάδα ζούσε ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης…. ”
Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΜΙΚΗ
Η συνάντηση με τον Μίκη. Στο κέντρο η Φωτεινή Λογοθέτη
Μια από τις επιθυμίες της ήταν να συναντήσει και τον ”παγκόσμιο Έλληνα” το Μίκη Θεοδωράκη. Η συνάντηση στο σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη ήταν μία ακόμα συγκλονιστική εμπειρία της κ. Κάϊ στην Ελλάδα. Με φόντο την Ακρόπολη, ο Μίκης άκουσε έκπληκτος το παρακάτω ποίημα αφιερωμένο στον ίδιο με τίτλο ΓΕΙΑ ΣΟΥ ΜΙΚΗ !
Μίκη, δεν σ έχω δει ποτέ,
όμως η μελωδία σου τραντάζει την καρδιά μου !
Ρωτάω τον ουρανό, γιατί ?
Μου απαντάει : Γιατί είσαι ο γιος του.
Η μελωδία σου πηγάζει από τον ουρανό.
Δεν σ έχω δει ποτέ, όμως η δύναμή σου μεταδίδεται στο αίμα μου.
Ρωτάω τη γη, γιατί ?
Μου απαντάει : Γιατί είσαι ο γιος της.
Η δύναμή σου πηγάζει από τη γη !
Δεν σ έχω δει ποτέ. Όμως η ψυχή σου τραντάζει την ψυχή μου.
Ρωτάω το λαό, γιατί ?
Μου απαντάει : Γιατί είσαι ο γιος του.
Η ψυχή σου πηγάζει από το λαό.
Ω Μίκη ! Η Ελλάδα ανανεώνεται με τα τραγούδια σου.
Η ζωή γίνεται ωραιότερη με τη μουσική σου.
Η αγάπη γίνεται πιο γλυκιά με τη μελωδία σου.
Ω Μίκη ! Θα ήθελα να σε δω από κοντά.
Θα ήθελα να ακούσω από κοντά.
Θα ήθελα να σου πω από κοντά, «Γεια σου Μίκη» !
Την ίδια μέρα, στις 17 Δεκέμβρη 2001 η κ. Νίκη γίνεται δεκτή με ενθουσιασμό στην κατάμεστη αίθουσα της Ακαδημίας Αθηνών και σε ημερίδα με θέμα την ελληνική γλώσσα. Με φωνή γεμάτη συγκίνηση απευθύνεται στο κοινό διαβάζοντας ένα ποίημα για την Ελλάδα :
Από την πρώτη μέρα που πάτησα στο έδαφός σου,
εγώ μια ονειροπόλα Κινέζα,
Ελλάδα,
αισθάνθηκα να βυθίζομαι στην κληρονομιά σου !
Όταν σήκωσα το κεφάλι, ένας λαμπερός κεραυνός
χτύπησε τα μάτια μου :
Ήταν η Ακρόπολη στον ουρανό της Αθήνας !
Όταν χαμήλωσα το βλέμμα μου,
ένας άλλος λαμπρός κεραυνός χτύπησε τα μάτια μου.
Ήταν οι τάφοι της Βεργίνας με τους απίστευτους θησαυρούς σου,
τα αφάνταστα αριστουργήματά σου !
Ελλάδα σε παρακαλώ άνοιξε την καρδιά σου !
Άφησε να απολαύσω τη μεγαλοπρέπειά σου !
Κίνα, Ελλάδα, δύο αρχαίες χώρες με νέες όψεις,
πάμε μαζί προς το 2004 και το 2008 !
Η κ. Σιου Κάϊ, στο ταξίδι της επιστροφής είχε μαζί της το όραμα να δημιουργήσει ένα Ελληνοκινέζικο Πολιτιστικό Κέντρο στη Σαγκάη. Όπως λέει η ίδια, στη Σαγκάη, την πόλη των 18.000.000 κατοίκων, ”ένα τέτοιο Πολιτιστικό Κέντρο θα βοηθήσει να έρθουν κοντά οι αρχαιότεροι και πλουσιότεροι πολιτισμοί στον κόσμο” !
Τα χρόνια που ακολούθησαν η κ. Νίκη δέθηκε όλο και πιο πολύ με την «δεύτερη πατρίδα της» την Ελλάδα. Δίδαξε την ελληνική γλώσσα σε αξιωματικούς του Κόκκινου Στρατού της Κίνας, και συνέχισε να γράφει για την Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό. Η ίδια σε μια συγκλονιστική επιστολή μεταξύ άλλων καταγράφει :
«Μετά το ταξίδι μου στην Ελλάδα διάλεξα να παραιτηθώ από την δουλειά μου και να ασχοληθώ μόνο με την Ελλάδα..»
Αποκορύφωμα ήταν η πρωτοβουλία της να μεταφράσει την βιογραφία του Μίκη Θεοδωράκη στην κινέζικη γλώσσα !
Η Ελλάδα στην Σαγκάη.
Την 1η Μαΐου 2010, ήταν η ημέρα έναρξης της διεθνούς Έκθεσης ΕΧΡΟ 2010 στην Σαγκάη. Ένα από τα πλέον δημοφιλή περίπτερα από όλες τις χώρες του κόσμου που πήραν μέρος στην Έκθεση, ήταν το Ελληνικό Περίπτερο.
Τα εγκαίνια έγιναν από τον τότε αντιπρόεδρο της Ελλάδας Θεόδωρο Πάγκαλο και στον τομέα του Πολιτισμού έγινε η παρουσίαση του βιβλίου για τη ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη που μετέφρασε η κ. Xu Kai με τον κινέζικο τίτλο ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ Ο ΗΛΙΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.
Ήταν μια πολύ συγκινητική εμπειρία για όλους μας που παρευρεθήκαμε και πήραμε μέρος στην μοναδική αυτή εκδήλωση. Στην ομιλία της η κ. Νίκη αναφέρθηκε και στην Λευκάδα, «το νησί που γεννήθηκε ο κ. Λογοθέτης και είχα την τιμή να επισκεφτώ» είπε μεταξύ άλλων η κ. Νίκη και συνέχισε:
- Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι το σύμβολο του ελληνικού πνεύματος. Είναι ο Απόλλωνας της εποχής μας που φέρνει φως, δύναμη και χαρά. Είναι ο επαναστάτης, ο πατριώτης, που πήρε ενεργό μέρος στην Ελληνική Εθνική Αντίσταση της Ελλάδας εναντίον του φασισμού. Είναι η υπερηφάνεια του ελληνικού λαού. Είναι ο Έλληνας που ανήκει σε όλο τον κόσμο !
Λέγεται ότι, ό,τι ανήκει στο έθνος, ανήκει στον κόσμο. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με τον Μίκη Θεοδωράκη ! Η Ελληνική μουσική του Μίκη έγινε κτήμα της παγκόσμιας κληρονομιάς.
Αγαπημένε μας Μίκη. Θέλουμε να σε ευχαριστήσουμε από βάθος ψυχής για όσα έχεις προσφέρει στους λαούς όλου του κόσμου. Από την μακρινή Σαγκάη και το Ελληνικό Περίπτερο της Ελλάδας σου στέλνουμε πολύ Αγάπη και Θερμές Ευχές σε σένα και στην Ελλάδα.
Στο μήνυμα του ο Μίκης Θεοδωράκης τόνιζε μεταξύ άλλων :
Χαίρομαι και συγκινούμαι που το θαυμάσιο βιβλίο του φίλου μου Γιώργου Λογοθέτη κυκλοφορεί στην Κίνα. Μπορεί οι χώρες μας να βρίσκονται μακριά η μία από την άλλη, όμως ειδικά για μας τους Έλληνες που πήραμε μέρος στην Εθνική Αντίσταση κατά του Ναζισμού-Φασισμού, η Κίνα και ο Κινέζικος λαός κατέχουν μια εντελώς ξεχωριστή θέση μέσα στην σκέψη και στην καρδιά μας.
Ευχαριστώ θερμά την κ. Xu Kai, και το Γιώργο Λογοθέτη που επί δεκαετίες μας συνδέει άρρηκτη αγάπη και φιλία. Εύχομαι όπως το βιβλίο βοηθήσει στην ανάπτυξη των πολιτιστικών σχέσεων Ελλάδας και Κίνας, χώρες με πανάρχαιους πολιτισμούς που επηρέασαν την πορεία της ανθρωπότητας.
Μίκης Θεοδωράκης
Για την εκδήλωση και τις δυνατότητες ανάπτυξης των σχέσεων Ελλάδας –Κίνας, ο Διευθύνων Σύμβουλος του κινέζικου εκδοτικού οίκου Bai Jian κ. Tsan Siao Min ανέφερε τα εξής :
«Το έργο του κ. Μίκη Θεοδωράκη μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό συνδετικό κρίκο για την συνεργασία και την ανάπτυξη των σχέσεων Ελλάδας και Κίνας. Και αυτό χάρη στην κ. Xu Kai και στον κ. Γιώργο Λογοθέτη που μας πρόσφεραν αυτό το σημαντικό βιβλίο μεταφρασμένο στην δική μας γλώσσα…»
Στην δική μου ομιλία τόνισα τη σχέση μεταξύ του αρχαίου Ελληνικού και Κινέζικου Πολιτισμού και τα κοινά στοιχεία των δύο λαών. Αναφέρθηκα επίσης και στην Λευκάδα και στις πολιτιστικές παραδόσεις του νησιού με τους κορυφαίους ποιητές.
Σήμερα αρκετά χρόνια μετά, με την βοήθεια της κ. Νίκης ετοιμάζουμε ένα νέο βιβλίο για τα 96 χρόνια του Μίκη Θεοδωράκη. Το περιεχόμενο θα είναι και στις δύο γλώσσες, την ελληνική και την κινέζικη, εμπλουτισμένο με νέα στοιχεία για τη ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη. Στο βιβλίο οι αναγνώστες θα ενημερωθούν και για την αδελφοποίηση του Δήμου Λευκάδας και του Δήμου Zhoushan της επαρχίας Zhejiang της Κίνας. Ο Δήμος Zhoushan είναι νησί στο αρχιπέλαγος της Κίνας με πάνω από ένα εκατομμύριο κατοίκους. Όταν η πανδημία χτύπησε την Ελλάδα και στην αρχή υπήρχε έλλειψη μασκών, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Zhoushan εστάλησαν στον Δήμο της Λευκάδας 20.000 μάσκες.
« Να στεκόμαστε δίπλα-δίπλα σαν είμαστε στο ίδιο σκάφος,
Να υπερνικήσουμε τις τρέχουσες δυσκολίες.
Ο Δήμος Zhoushan της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στέκεται σταθερά δίπλα στην αδελφοποιημένη πόλη της Λευκάδας για να αντιμετωπίσουμε τις προσκλήσεις μαζί»!
Με την σκέψη στην πρώτη επαφή που είχαμε με τον καπετάνιο Κώστα Πατρίκιο, τα παραπάνω μοιάζουν σαν μια ωραία ιστορία. Σαν ένα όμορφο παραμύθι με πρωταγωνιστές την Λευκάδα, την Ελλάδα και την Κίνα. Και όμως όλα είναι αληθινά, και δείχνουν τα ωραία που μας επιφυλάσσει η ζωή.
Θεώρησα σημαντικό να κλείσω αυτό το κεφάλαιο με ένα ποίημα της κ. Xu Kai για την Λευκάδα και με ευχές για Καλή Συνέχεια στην νέα προσπάθεια που αφορά την Λευκάδα και τους φίλους της Λευκάδας.
(σας το στέλνω με μαίλ)
Γιώργος Λογοθέτης
Σημ. Εδώ μπορείτε να δείτε περισσότερα για την κ. Νίκη και την σχέση της με την Ελλάδα. https://www.youtube.com/watch?v=B_l_zQc5nWg&t=3s
Σκηνοθεσία-παραγωγή Γιώργος Λογοθέτης – Φωτεινή Χαραλαμπίδου Κανάλι ΕΤ3
