Δημήτρη Συμεωνίδη JP
Έρευνα
Δεκέμβριος 2022
Κράτος της Κεντρικής Αμερικής; Το όνομα χρησιμοποιείται για μια πολιτική δικαιοδοσία από τη δεκαετία του 1530 στα ισπανικά, πιθανώς από μια άγνωστη λέξη Γκουαρανί, που παραδοσιακά λέγεται ότι σημαίνει «τόπος πολλών ψαριών». Αρχικά το όνομα του οικισμού ιδρύθηκε το 1519 (καταστράφηκε το 1671 αλλά στη συνέχεια ξαναχτίστηκε).
Ο Παναμάς, συνδέει τον Ειρηνικό με τον Ατλαντικό Ωκεανό μέσω της ομώνυμης Διώρυγας. Η Διώρυγα έχει μήκος περίπου 77-80 χιλιόμετρα και ενώνει τον Ειρηνικό με τον Ατλαντικό Ωκεανό αλλά λόγω υψομετρικής διαφοράς αναγκάσθηκαν να φτιάξουν μεγάλες δεξαμενές στις οποίες μπαίνουν τα πλοία αδειάζει το νερό και μετά κατεβαίνουν επίπεδο και ούτω καθεξής. Τα μεγάλα πλοία πληρώνουν 200 χιλ. δολάρια για να το διαβούν και τα μεγάλα πλοία 400 χιλ. δολάρια ενώ χρειάζονται μια μέρα για να το διασχίσουν.
Η επίσημη γλώσσα είναι τα ισπανικά ενώ η κύρια θρησκεία είναι η ρωμαιοκαθολική. Η χώρα απέκτησε την ανεξαρτησία της τον Νοέμβριο του 1821 από την Ισπανία και το 1903 από την Κολομβία.
Ο Παναμάς είναι η πρώτη χώρα που υιοθέτησε ως νόμισμα το δολάριο αλλά μόνο ως προς τα χαρτονομίσματα. Τα κέρματα είναι σε balboa που είναι τοπικό νόμισμα. Η έκταση του Παναμά είναι λίγο πάνω από την μισή της Ελλάδας και έχει πληθυσμό 4,2 εκ. κατοίκους περίπου.Η κατασκευή της διώρυγας άρχισε το 1904 και το πρώτο εμπορικό πλοίο την διέσχισε στις 15 Αυγούστου του 1914, δύο εβδομάδες μετά το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη. Το έργο κόστισε 375 εκατ. δολάρια. Τις επόμενες δεκαετίες, η διώρυγα έβαλε τον Παναμά, μία χώρα με λίγους φυσικούς πόρους, στην παγκόσμια οικονομική σκακιέρα. Οι ΗΠΑ είχαν τον έλεγχο της διώρυγας έως και το 1979, στη συνέχεια η διαχείριση του έργου γινόταν από την επιτροπή στην οποία συμμετείχαν οι ΗΠΑ και ο Παναμάς, ενώ ο πλήρης έλεγχος πέρασε στον Παναμά την 31η Δεκεμβρίου του 1999.
Κανάλι του Παναμά. Εκεί όπου ο Ατλαντικός ωκεανός συναντά τον Ειρηνικό. Εκεί όπου η δύναμη του ανθρώπου έσμιξε δύο τεράστιες θάλασσες. Λίγοι όμως γνωρίζουν
ότι οι Έλληνες “στιγμάτισαν” με το δικό τους τρόπο τρεις από τους βασικότερους σταθμούς στην ιστορία της μεγαλύτερης διώρυγας του κόσμου .Οι Έλληνες βρέθηκαν στον Παναμά από την πρώτη κιόλας προσπάθεια δημιουργίας
του καναλιού. Αυτό συνέβη όταν πρώτοι οι Γάλλοι ανέλαβαν την κατασκευή του, το 1880. Η επιλογή των Γάλλων έγινε με το σκεπτικό της εμπειρίας τους από την κατασκευή της διώρυγας του Σουέζ, αλλά και του Ισθμού της Κορίνθου.
Έτσι οι Γάλλοι έφεραν εκατοντάδες Έλληνες εργάτες μέχρι το 1885, οι οποίοι ήταν ήδη εξειδικευμένοι λόγω της διάνοιξης του Ισθμού της Κορίνθου. Όμως η προσπάθεια των Γάλλων ναυάγησε σύντομα καθώς περίπου 22.000 εργάτες πέθαναν κατά την προσπάθεια κατασκευής του καναλιού.
Κύρια αιτία η ελονοσία και η φυματίωση, αρρώστιες που την εποχή εκείνη δεν είχαν ακόμη ανακαλυφθεί. Υπάρχουν αναφορές ότι 3.000 Έλληνες εργάτες έχασαν τη ζωή τους
στην κατασκευή.
Στοιχεία από το αρχείο αποδεικνύουν ότι και στην δεύτερη φάση της κατασκευής της διώρυγας, αυτή τη φορά από τις ΗΠΑ, υπήρχαν πολλοί Έλληνες που βοήθησαν στην
κατασκευή της. Ο αριθμός τους δεν είναι συγκεκριμένος. Στην επίσημη εφημερίδα της εποχής εκείνης στο “Κανάλ Ρέκορντ” γίνονται πολλές αναφορές σε ελληνικά
ονόματα, κυρίως σε ό,τι αφορά ατυχήματα .Όπως στην 1η Μαΐου του 1909 αναφέρεται ότι ο Δημήτρης Μικέδορος έχασε τη ζωή του σε εργατικό ατύχημα το οποίο προκλήθηκε από βαγόνι ενός τραίνου που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή του καναλιού. Υπολογίζεται ότι περίπου 27.500
εργάτες έχασαν τη ζωή τους από το 1880 μέχρι τη λειτουργία του καναλιού το 1914.
Η Ιστορία κατασκευής της Διώρυγας
Από το 1501 κιόλας, οι άνθρωποι ονειρεύτηκαν μια γέφυρα νερού που να ενώνει τον Ατλαντικό Ωκεανό με τον Ειρηνικό, μέσα από τον ισθμό του Παναμά. Η προσπάθεια διάνοιξης της διώρυγας είχε αρχίσει απ’ τα πολύ παλιά χρόνια. Πολλοί
επιχείρησαν την εκτέλεση του έργου, αλλά οι εδαφικές ανωμαλίες, η διαφορά της παλίρροιας και ο κίτρινος πυρετός έκαναν την κατασκευή προβληματική, αν όχι αδύνατη. Το 1859, τελείωσε η σιδηροδρομική γραμμή που διέσχιζε τον Ισθμό, αφού στοίχισε όμως πολλές απογοητεύσεις, κόπους και έξοδα. Φαινότανε, λοιπόν, πως τα πλοία θα συνεχίζανε να κάνουνε το γύρο του Κέιπ Χορν, διαπλέοντας 8.000 μίλια
παραπάνω. Παρόλ’ αυτά, το 1876 οι Γάλλοι διαλέγουν και πάλι τον ισθμό του Παναμά σαν το ιδανικό μέρος για τη διάνοιξη της διώρυγας και ιδρύουν τη Διεθνή Εταιρεία
της Ωκεάνιας Διώρυγας, που εξουσιοδοτεί και τη γαλλική εταιρεία «Λεσσέψ» που είχε ιδρύσει ο Φερδινάνδος Λεσσέψ να αρχίσει τις εργασίες. Πράγματι, το 1881, αρχίζει η γαλλική προσπάθεια. Όμως οι τροπικοί πυρετοί προκαλούσανε τρομερή απώλεια της ζωής στο εργατικό προσωπικό. Η κακή διαχείριση, η διαφθορά και η κλοπή οργίαζαν. Η προσπάθεια τερματίζεται άδοξα το 1888 με την πτώχευση της εταιρείας. Οι Γάλλοι εγκατέλειψαν το σχέδιο, αφήνοντας πίσω τους σκουριασμένα μηχανήματα και τάφους αναρίθμητων χιλιάδων εργατών. Το 1904 η αμερικανική κυβέρνηση εξαγόρασε τα γαλλικά δικαιώματα και μια στενή λωρίδα γης, που είχε μήκος 50 μίλια και πλάτος 10 (η Ζώνη της Διώρυγας). Ο αρχίατρος Ουίλιαμ Κρόουφορντ Γκόργκας ανέλαβε να απαλλάξει τη Ζώνη της Διώρυγας από τις ακαθαρσίες και τις αρρώστιες, τη μαλάρια και τον κίτρινο πυρετό, εξαιτίας των οποίων πέθαναν πολλοί εργάτες. Έγινε μια Επιτροπή για τη Διώρυγα, με πλήρη μηχανικά και διοικητικά δικαιώματα και η κατασκευή της άρχισε. Ο πρώτος αρχιμηχανικός Τζον Ουάλας παραιτήθηκε ύστερα από ένα χρόνο και ο διάδοχός του Τζον Στίβενς αποσύρθηκε το 1907. Ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Θεόδωρος Ρούσβελτ αντιλαμβανόταν πως αν επρόκειτο να κατασκευαστεί η Διώρυγα του Παναμά, δεν έπρεπε να επαναληφθούν τα λάθη που είχαν διαπράξει οι Γάλλοι. Το 1907, η Επιτροπή Διώρυγας ανετέθη στο στράτευμα και ο συνταγματάρχης Τζορτζ Ουάσινγκτον Γκέταλς ανέλαβε τη διοίκηση. Το κανάλι δε θα γινόταν ένας κρίκος που θα ένωνε απ’ ευθείας τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό, όπως είχανε σχεδιάσει οι Γάλλοι, αλλά ένας υδάτινος διάδρομος, φραγμένος από ξηρά, κατασκευασμένος στη ψηλή ράχη του ισθμού. Από τον Ατλαντικό τα καράβια θα εισχωρούσαν μέσα σε μια διώρυγα του επιπέδου της θαλάσσης, μήκους 7 μιλίων. Τρία τεράστια φράγματα θα σήκωναν τα πλοία 85 πόδια πάνω από το επίπεδο της θαλάσσης στην πραγματική διώρυγα. Από εκεί θα ταξίδευαν ανεμπόδιστα 32 μίλια στη λίμνη Γκάτουν και θα περνούσαν μέσα από το Κουλέμπρα Κατ στα φράγματα του Ειρηνικού. Το Πέντρο Μιγκουέλ, το πρώτο φράγμα, θα χαμήλωνε τα καράβια 30 πόδια στην τεχνητή λίμνη Μιραφλόρ, πλάτους 2 μιλίων. Έπειτα, άλλα δύο φράγματα θα χαμήλωναν τα υπόλοιπα 54 πόδια στο κανάλι του επιπέδου της θάλασσας. Από κει και πέρα θα απέμεναν να διασχισθούν μόνο 8,5 μίλια έως τον Ειρηνικό Ωκεανό.Αυτό ήταν το ηράκλειο έργο που αντιμετώπισε ο Γκέταλς. Τα κανάλια του επιπέδου της θάλασσας στις δύο άκρες του ισθμού ήταν εύκολη αποστολή, με σκάψιμο και βυθοκαθαρισμό. Όμως τα τεράστια φράγματα, με τις μεγάλες θαλάσσιες θύρες τους, πρόσφεραν πολλά περισσότερα προβλήματα. Το μεγαλύτερο εμπόδιο ήταν το εσωτερικό κανάλι επειδή το ηπειρωτικό χώρισμα ήταν περίπου 85 πόδια ψηλότερο από το προτεινόμενο επίπεδο ύψους του θαλάσσιου διαδρόμου. Οι λόφοι έπρεπε να κοπούν κάθετα σε μια έκταση 9 μιλίων στο Κουλέμπρα Κατ. Πηγή υδάτων θα ήταν για το σκοπό αυτό ο ποταμός Τσάγκρες. Αυτός όμως ήταν πολύ χαμηλότερος από το προτεινόμενο επίπεδο των 85 ποδιών. Έτσι κατασκευάστηκε το Γκάτσου Νταμ. Στο Κουλαμάρα άνθρωποι και μηχανές σκάψανε ένα βαθύ όρυγμα σε σχήμα V μέσα στο βουνό και ανασκάφθηκαν εκατομμύρια κυβικές γιάρδες χώμα και πέτρα, που το μεγαλύτερο μέρος τους μεταφέρθηκε στο Γκάτουν Νταμ. Την εποχή των βροχών υπήρχε ο κίνδυνος των κατολισθήσεων αλλά και των πλημμυρών του ποταμού Τσαγκές. Τα φράγματα έπρεπε να γίνουν αρκετά πλατιά ώστε να μπορούν να τα διαπλεύσουν και τα μεγαλύτερα πλοία του Ναυτικού Στόλου. Έτσι κατασκευάστηκαν με μήκος 1.000 ποδών, πλάτος 110 ποδών και το ύψος τους στα πλάγια ισούται με πολυκατοικία 6 ορόφων. Για να κατασκευαστεί το κανάλι του Παναμά χρειάστηκε να μετατοπιστεί χώμα σε μια ποσότητα που ανέρχεται συνολικά σε 240.000.000 τόνους. Η ποσότητα αυτή θα μπορούσε να σχηματίσει μία σειρά από 63 πυραμίδες, που η κάθε μία να έχει το ύψος της Μεγάλης Πυραμίδας της Αιγύπτου. Τελικά, το έργο ολοκληρώθηκε. Στις 26 Σεπτεμβρίου 1913, άνοιξαν τα φράγματα της λίμνης και το νερό εισχώρησε στο κανάλι. Άνοιξαν οι υδατοφράχτες και τα νερά του Ατλαντικού γέμισαν την πρώτη σύρτη. Στις 10 Οκτωβρίου 1913 έγιναν τα εγκαίνια. Πυκνά πλήθη από υπερήφανους εργάτες μαζί με τις οικογένειές τους ζητωκραύγασαν καθώς το πρώτο πλοίο, το ρυμουλκό “Γκέιταν”, σημαιοστολισμένο μπήκε σφυρίζοντας μέσα στο φράγμα. Οι μηχανικοί και οι επίσημοι βρίσκονταν επάνω στο ρυμουλκό. Ύστερα από ένα χρόνο, στις 15 Αυγούστου του 1914 η Διώρυγα παραδόθηκε στη διεθνή ναυσιπλοΐα. Μέχρι το 2000 βρισκόταν κάτω από την οικονομική εκμετάλλευση των ΗΠΑ. Στρατιωτικά σήμερα η διώρυγα του Παναμά συνεχίζεται να θεωρείται ουδέτερη θάλασσα.
Η Νέα Διώρυγα του Παναμά το 2016
Η διάνοιξη της νέας διώρυγας του Παναμά, γεγονός που αποτέλεσε ορόσημο για το παγκόσμιο εμπόριο και την ποντοπόρο ναυτιλία. Μέσω της διάνοιξης της νέας διώρυγας μπόρεσαν να διέλθουν από το συγκεκριμένο πέρασμα πλοία μεγαλύτερης χωρητικότητας από εκείνα που διέσχιζαν την παλιά διώρυγα.
Από την λειτουργία της νέας διώρυγας του Παναμά το 2016 εκτιμάται ότι εξυπηρετήθηκαν γύρω στα 3.745 πλοία κατηγορίας Neopanamax.
Το μεγαλύτερο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που έχει διαπλεύσει τη νέα διώρυγα του Παναμά είναι το «CMA CGM Theodore Roosevelt», χωρητικότητας 14.414 TEUs, τον περασμένο Αύγουστο.
Από τις 26 Ιουνίου 2016 όταν και πραγματοποιήθηκε η διάνοιξη της νέας διώρυγας του Παναμά έως σήμερα, η νέα διώρυγα έχει υποδεχθεί 358 πλοία μεταφοράς LNG, Εκπρόσωπος της Αρχής της Διώρυγας του Παναμά ανέφερε ότι η νέα διώρυγα έχει επαναπροσδιορίσει τις παγκόσμιες εμπορικές ροές και ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες αποκτούν οικονομίες κλίμακας μέσα από τη δυνατότητα διέλευσης που δίνεται ειδικά σε πλοία κατηγορίας Neopanamax. Ο ίδιος προσέθεσε επίσης ότι ο προσεκτικός σχεδιασμός των λειτουργιών της Νέας Διώρυγας του Παναμά θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου στο μέλλον.
Έχει επίσης ενδιαφέρον, για προτεραιότητα έχει τεθεί η προστασία του περιβάλλοντος καθώς το 60% νου νερού στα φράγματα ανακυκλώνεται.
163 Έλληνες πλοιοκτήτες, έχουν επιλέξει να νηολογήσουν ένα ή περισσότερα πλοία τους στο νηολόγιο του Παναμά.
Τα συμπεράσματα της μελέτης του Θάνου Πάλλη, καθηγητή του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά και Προέδρου της Διεθνούς Ένωσης Ναυτιλιακών Οικονομολόγων – IAME, σε συνεργασία με τον αν. Καθηγητή Γιώργο Βαγγέλα και την ερευνήτρια Εύη Κλαδάκη
Η πρέσβης του Παναμά στην Ελλάδα, Τζούλι Λυμπερόπουλος
Το ΔΙΚΤΥΟ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, σε συνεργασία με την Πρεσβεία του Παναμά στην Ελλάδα, και με τη στρατηγική υποστήριξη της Panama Shipping Agency, Η εκδήλωση έγινε με αφορμή τη δημοσίευση από το ΔΙΚΤΥΟ της πρώτης εκτενούς μελέτης για την ενίσχυση των σχέσεων Παναμά – Ελλάδος την οποία εκπόνησε ο Καθ. Θάνος Πάλλης, Καθηγητής του Τμήματος Ναυιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά και Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Ναυτιλιακών Οικονομολόγων (International Association of Maritime Economists – IAME), σε συνεργασία με τον αν. Καθηγητή Γιώργο Βαγγελα και την ερευνήτρια Εύη Κλαδάκη.
Η παρούσα μελέτη – κείμενο πολιτικής – εξετάζει τη σχέση των δύο χωρών, θεμελιώνοντας προτάσεις πολιτικής για την περαιτέρω βελτίωσή τους.
– Πρώτος πυλώνας της ιδιαίτερης σχέσης των δύο χωρών είναι η παρουσία της ελληνικής κοινότητας στον Παναμά. Η αρχή της, συχνά υποτιμημένης, παρουσίας της ελληνικής διασποράς χρονολογείται στα τέλη του 19ου αιώνα και την κατασκευή της Διώρυγας του Παναμά. Στις ημέρες μας μία ζωντανή ελληνική κοινότητα αναζητά την πρόοδο και την αριστεία, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της χώρας.
– Ο δεύτερος πυλώνας των ιδιαίτερων δεσμών Ελλάδας και Παναμά είναι οι διμερείς οικονομικές σχέσεις. Η θαλάσσια οικονομία είναι καθοριστική.
Σύμφωνα με τη μελέτη για τον τομέα των υπηρεσιών, τις μεταφορές και το εμπόριο να αποτελούν τις προωθητικές βιομηχανίες για την ανάπτυξη της χώρας, ο Παναμάς προσφέρει τη δυνατότητα στις ελληνικές εταιρείες να αξιοποιήσουν επιχειρηματικές ευκαιρίες. Ιδιαίτερα σε τομείς, στους οποίους οι ελληνικές εταιρείες διατηρούν σημαντική εμπειρία, γνώση και ανταγωνιστικότητα. Οι τομείς αυτοί συμπεριλαμβάνουν κυρίως τη ναυτιλία και τις μεταφορές, την παραγωγή τσιμέντου, την κατασκευή ηλεκτρονικού και ηλεκτρικού εξοπλισμού και όχι μόνο. Οι αυξανόμενοι όγκοι του διμερούς εμπορίου Ελλάδας-Παναμά και το θετικό εμπορικό ισοζύγιο για την ελληνική οικονομία αναδεικνύουν τις υπάρχουσες ευκαιρίες για την ελληνική επιχειρηματικότητα.
Η ναυτιλία είναι το τρίτο θεμέλιο της ιδιαίτερης σχέσης Ελλάδας και Παναμά. Ο Παναμάς και η Ελλάδα, αποτελούν δύο από τα δημοφιλέστερα νηολόγια στον κόσμο, απασχολώντας σημαντικό ανθρώπινο δυναμικό σε θάλασσα και στεριά. Ταυτόχρονα, και οι δύο χώρες, αποτελούν σήμερα σημαντικούς κόμβους στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, διευκολύνοντας αποτελεσματικά τις παγκόσμιες, περιφερειακές και εθνικές εμπορικές ροές.. Συνολικά, 163 Έλληνες πλοιοκτήτες, ή το 15%, του συνόλου, έχουν επιλέξει να νηολογήσουν ένα ή περισσότερα πλοία τους στο νηολόγιο του Παναμά. Ο Παναμάς έχει αναδειχθεί στο πλέον δημοφιλές κράτος-σημαία στον κόσμο, με σημαντικό ρόλο στην επιτυχία αυτή να διαδραματίζει η εμπιστοσύνη των Ελλήνων πλοιοκτητών. Τα ελληνόκτητα πλοία που φέρουν τη σημαία του Παναμά αποτελούν το σημαντικό 9% του συνόλου των πλοίων που είναι εγγεγραμμένα στο συγκεκριμένο νηολόγιο.
Η Ελλάδα είναι ένας πολύτιμος εμπορικός και θαλάσσιος εταίρος για τον Παναμά – και το αντίστροφο – μια σχέση η οποία αξίζει να υποστηριχθεί και να ενισχυθεί.
Για να επωφεληθεί η ελληνική ναυτιλία και η ευρύτερη επιχειρηματικότητα από αυτές τις συνθήκες, μια προσεκτικά σχεδιασμένη στρατηγική θα πρέπει να συνδέεται με διαρκή διοικητική υποστήριξη. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται η μόνιμη διπλωματική παρουσία της Ελλάδας στον Παναμά, μέσω της ίδρυσης και λειτουργίας Ελληνικής Πρεσβείας στην χώρα.
Η ίδρυση Ελληνικής Πρεσβείας στον Παναμά θα επιτρέψει τη διεύρυνση του διμερούς εμπορίου και θα υποστηρίξει τις ελληνικές άμεσες επενδύσεις στον Παναμά και αντίστροφα. Ενδεικτικά, τέσσερις από τις έξι ευρωπαϊκές χώρες με τις σημαντικότερες Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στον Παναμά (Ισπανία, Ολλανδία, Ιταλία και Γερμανία) διαθέτουν ήδη Πρεσβείες στη χώρα. Πρεσβεία στο Παναμά διατηρούν επίσης σειρά από άλλες χώρες της Ευρώπης, Η παρουσία των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου παραμένει περιορισμένη, καθώς μόνο η Τουρκία διατηρεί Πρεσβεία στον Παναμά, αν και δεν συγκαταλέγεται στους κορυφαίους εμπορικούς εταίρους και επενδυτές στη χώρα. Σήμερα, τα ελληνικά συμφέροντα στον Παναμά εκπροσωπούνται από την ελληνική πρεσβεία στο Μεξικό.
Η λειτουργία Ελληνικής Πρεσβείας στον Παναμά θα διευκόλυνε τις ανάγκες, λειτουργικές και στρατηγικές, της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας, και των Ελλήνων ναυτικών οι οποίοι στελεχώνουν τα ελληνόκτητα πλοία τα οποία προσεγγίζουν τους λιμένες η διαπλέουν τη Διώρυγα του Παναμά. Επιπλέον, θα διεύρυνε τις προοπτικές για επέκταση των υφιστάμενων τουριστικών ανταλλαγών μεταξύ των δύο χωρών.
Συνοπτικά, η επεξεργασία και παρουσίαση των δεδομένων και πληροφοριών που παρέχονται στην παρούσα μελέτη, αποκαλύπτει τη χρησιμότητα περαιτέρω ενίσχυσης των διμερών σχέσεων μεταξύ Παναμά και Ελλάδας
Η πρέσβης του Παναμά στην Ελλάδα, Τζούλι Λυμπερόπουλος
Η πρέσβης του Παναμά στην Ελλάδα, Τζούλι Λυμπερόπουλος επεσήμανε: «Ως Πρέσβης και Γενική Πρόξενος του Παναμά στην Ελλάδα, η ειδική μου αποστολή είναι να φέρω τους Έλληνες πιο κοντά στον Παναμά, αναβιώνοντας μια σχέση χρόνων που έχει βαθιά, σταθερά και δυνατά θεμέλια και μπορεί να εξελιχθεί δυναμικά ενσωματώνοντας τις αλλαγές που επιφέρει το παρόν και το μέλλον της παγκόσμιας ναυτιλίας κ επιχειρηματικότητας. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι η θάλασσα είναι η κοινή μοίρα των λαών μας και ας δουλέψουμε από κοινού για να συσφίξουμε ουσιαστικά τις διπλωματικές κ επιχειρηματικές μας σχέσεις. »
Ο πρώην πρέσβης του Παναμά στην Ελλάδα και CEO της Panama Shipping Tony Taquis υπογράμμισε ότι: «Ο Παναμάς μπορεί να γίνει η διπλωματική πύλη της Ελλάδας στη Λατινική Αμερική. Η ίδρυση Ελληνικής Πρεσβείας στον Παναμά θα επιτρέψει τη διεύρυνση του διμερούς εμπορίου και θα υποστηρίξει τις ελληνικές άμεσες επενδύσεις στον Παναμά και αντίστροφα. Επίσης, που θα ενισχύσουν τα οφέλη της εμπιστοσύνης των Ελλήνων πλοιοκτητών στον Παναμά και θα αναπτύξουν περαιτέρω τις υφιστάμενες ναυτιλιακές σχέσεις».
Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων τόνισε ότι υποστηρίζει την ίδρυση πρεσβείας στον Παναμά, πράγμα το οποίο θα εισηγηθεί» και ευχαρίστησε τον κ. Τάκη για την προσφορά του να στηρίξει οικονομικά τη λειτουργία της πρεσβείας.
Ο Υπουργός Ναυτιλίας υπογράμμισε ότι στηρίζει την επαναλειτουργία προξενικού λιμεναρχείου και την ίδρυση πρεσβείας ενώ ο Υπουργός Τουρισμού σημείωσε ότι «συντάσσεται με όσους λένε ότι η Ελλάδα πρέπει να ανοίξει πρεσβεία στον Παναμά, καθώς θα αποτελέσει εξέλιξη κοινής ωφέλειας για τις δύο χώρες».
Τα Panama hats
Λέγεται ότι το καπέλο Παναμά ονομάστηκε έτσι, όταν ο πρόεδρος Ρούσβελτ έλαβε μέρος στα εγκαίνια της διώρυγας του Παναμά (1913) και δέχτηκε σαν δώρο ένα καπέλο από το Εκουαδόρ από φύλλα Τοκίγια και χωρίς να ξέρει την πραγματική του προέλευση, ευχαρίστησε για το δώρο, αναφέροντας το ως καπέλο από τον Παναμά.
Τα Panama hats είναι το σήμα κατατεθέν στο κόσμο των καπέλων για την εξαιρετική ποιότητα κατασκευής και σχεδίων. Η μέθοδος ύφανσης των καπέλων “Paja Toquila” ήταν γνωστή από την ισπανική κατάκτηση το 16ο αιώνα. Οι ντόπιοι από το Εκουαδόρ, ύφαιναν τα καπέλα με το άχυρο Paja Toquila, χρησιμοποιώντας τις ίνες από τα φύλλα φοινικόδεντρων.
Πολλά χρόνια αργότερα ξεκίνησε η εξαγωγή τους στον Παναμά όπου χρησιμοποιήθηκαν από τους εργάτες που δούλευαν στη κατασκευή του Καναλιού του Παναμά για την προστασία από τον ήλιο και για την ιδιαίτερη ανθεκτικότητα τους στο λύγισμα χωρίς να χάνουν το αρχικό τους σχήμα. Από εκείνη την στιγμή τα καπέλα έγιναν γνωστά σε όλο το κόσμο σαν Panama Hats.
Οι Έλληνες του Παναμά
Έλληνας καπετάνιος σε αμερικανικό πλοίο
Έτσι, αυτή τη φορά ένας επώνυμος Έλληνας, ο καπετάν Νικήτας Μαυράκης έγραψε τη δική του σελίδα στη δεύτερη σημαντική φάση της ιστορίας του καναλιού. Ήταν
στις 15 Αυγούστου του 1914, όταν οι Αμερικανοί με κάθε επισημότητα έκαναν τα εγκαίνια του καναλιού.
Από δεκάδες υποψήφιους επιλέχθηκε ομόφωνα ο καπετάνιος
Νικήτας Μαυράκης γεννημένος στην Κάσο το 1859.
Τον ονόμασαν John Constantine.
Η προτομή του Ν. Μαυράκη στη λέσχη των πιλότων του Παναμά.
Όπως αναφέρουν τα ιστορικά αρχεία η επιλογή του έγινε όχι μόνο γιατί ήταν ο καλύτερος καπετάνιος αλλά και λόγω της προσωπικότητάς του η οποία τον έκανε ιδιαίτερα γνωστό την εποχή εκείνη στη χώρα. Έτσι το αμερικανικό SS Ancon
διέσχισε με επιτυχία το κανάλι και γράφτηκε στην ιστορία ως το πρώτο πλοίο που διέσχισε τη διώρυγα του Παναμά. Η μόνη ένσταση από την πλευρά των διοργανωτών
ήταν ότι το όνομα του μοναδικού ικανού να πραγματοποιήσει με επιτυχία τέτοιο εγχείρημα δεν θα έπρεπε να παραπέμπει σε άλλη χώρα και έτσι άλλαξαν το όνομα του Νικήτα Μαυράκη σε John Constantine.
Στην είσοδο της λέσχης των πιλότων (που θεωρούνται
οι πιο σημαντικοί υπάλληλοι της διώρυγας),υπάρχει ειδική επιγραφή που αναφέρεται στον καπετάν Νικήτα Μαυράκη, που διέσχισε πρώτος με πλοίο το κανάλι του Παναμά. Σήμερα η προτομή του βρίσκεται στη λέσχη των πιλότων που θεωρούνται οι πιο σημαντικοί υπάλληλοι της διώρυγας.
Σήμερα ο εγγονός του καπετάν Νικήτα Μαυράκη συνεχίζει να δουλεύει ως πιλότος στο κανάλι καθώς και δεκάδες άλλοι Έλληνες, όπως ο Θεόδωρος Κολιόπουλος που βρίσκεται στο control room της διώρυγας του Παναμά. Χιλιάδες είναι και οι Έλληνες ναυτικοί που διέσχισαν το κανάλι μέχρι σήμερα. Μεταξύ αυτών διέσχισα και εγώ τρείς φορες όταν ήμουν υποπλοίαρχος του Εμπορικού Ναυτικού.
Δημήτριος Λάκας
Πρόεδρος του Παναμά
Ο Δημήτριος Λάκας Μπάχας (Demetrio Basilio Lakas Βahas, 29 Αυγούστου 1925 – 2 Νοεμβρίου 1999) ήταν ελληνικής καταγωγής πρόεδρος του Παναμά την περίοδο 1969-1978.
Ήταν γιος του Έλληνα μετανάστη Βασιλείου Λάκκα. Γεννήθηκε στις 29 Αυγούστου του 1925 στη Κολόν του Παναμά. Μετά τη συμπλήρωση των εγκυκλίων σπουδών του φοίτησε στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Επιστρέφοντας στη χώρα του ασχολήθηκε έντονα με την πολιτική παράλληλα με την επαγγελματική του σταδιοδρομία ως μηχανικός. Ασχολούμενος με την πολιτική κατέλαβε διάφορες διοικητικές θέσεις μεταξύ των οποίων και διοικητής του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Στις 19 Δεκεμβρίου του 1969 ο στρατηγός Ομάρ Τορίγιος Χερέρα μετά από πραξικόπημα διόρισε τον Δ. Λάκα Πρόεδρο της χώρας κατά την μεταβατική κυβέρνηση αντικαθιστώντας τον μέχρι τότε πρόεδρο Χοσέ Μαρία Πινίλα. Το 1972 ο Δ. Λάκας ανέλαβε συνταγματικός Πρόεδρος. Θέση την οποία διατήρησε μέχρι τις 11 Οκτωβρίου του 1978 όπου τον διαδέχθηκε ο Α. Ρόγιο. Ένα χρόνο μετά την εκλογή του έλαβε ειδική τιμητική διάκριση από το Πανεπιστήμιο που αποφοίτησε.
Απεβίωσε στις 2 Νοεμβρίου του 1999 στον Παναμά.
Έλληνας ο νέος Πρόεδρος του Παναμά από το 2019
Ένας 66χρονος σοσιαλδημοκράτης και μάλιστα ελληνικής (από την πλευρά της μητέρας του) και ισπανικής καταγωγής είναι ο νέος πρόεδρος του Παναμά.
Ο Λαουρεντίνο «Νίτο» Κορτίσο επικράτησε, αν και με πολύ μικρότερη διαφορά από ό,τι προβλεπόταν, του υποψηφίου της δεξιάς Ρόμουλο Ρουξ.
Έλαβε το 33,08% των ψήφων, έναντι 31,06% του συντηρητικού αντιπάλου του, με τη διαφορά σε απόλυτο αριθμό να μην ξεπερνά τις 40.000 ψήφους, κατά την εκλογική επιτροπή.
Οι προεδρικές εκλογές διεξάγονται σε έναν γύρο στον Παναμά. Νικητής αναδεικνύεται όποιος συγκεντρώσει τις περισσότερες από τις ψήφους του εκλογικού σώματος των 2,8 εκατ. ψηφοφόρων.
Ο Κορτίσο, 66 ετών, άλλοτε πρόεδρος της Βουλής και επιχειρηματίας, που ανήκει στο Κόμμα της Δημοκρατικής Επανάστασης (PRD), θεωρείτο φαβορί της αναμέτρησης.
Ήταν υπουργός Γεωργίας της κυβέρνησης του προέδρου Μαρτίν Τορίχος (2004-2009) αλλά παραιτήθηκε εξαιτίας των διαφωνιών του με τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που είχε υπογραφεί με τις ΗΠΑ.
Υποσχέθηκε στην προεκλογική του εκστρατεία να βελτιώσει το σύστημα εκπαίδευσης, να προχωρήσει σε μεταρρύθμιση του κράτους, να φροντίσει η οικονομία να αποκτήσει δυναμισμό και να αγωνιστεί εναντίον της φτώχειας, των ανισοτήτων και της διαφθοράς, καθώς η εικόνα του Παναμά αμαυρώθηκε από ένα σκάνδαλο διαφθοράς στο οποία εμπλέκεται η βραζιλιάνικη κατασκευαστική εταιρεία Odebrecht και από τα διαβόητα Panama Papers,(Και εδώ πάρα πολλοί Έλληνες φοροφυγάδες μπλεγμένοι))την διαρροή δηλαδή εκατομμυρίων εγγράφων που αποκαλύπτουν φοροδιαφυγή από τους βαθύπλουτους του κόσμου στην χώρα αυτή, η οποία φημίζεται για την διώρυγά της.
Σήμερα υπάρχουν 120 οικογένειες Ελλήνων και περίπου 1500 άτομα που έχουν ρίζες Ελληνικές
Οι Έλληνες δημιούργησαν ελληνική κοινότητα έχει την δική της εκκλησία και ένα μέγαρο στο οποίο μαζεύονται τα μέλη της για να γιορτάσουν τις εθνικές επετείους
Σύμφωνα με το Οικουμενικό Πατριαρχείο εδρεύουν στον Παναμά δύο Ορθόδοξες ελληνικές ενορίες α) Ιερός Καθεδρικός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου εν Παναμά. Catedral Ortodoxa Griega de la Anunciacion de Ia Theotocos. Ιερατ. Προϊστάμενος: Αρχιμ. Ελευθέριος Σταυρακαρίδης. Β) Ιερός Ναός Αγίου Αντωνίου εν Κολόν. Iglesia Ortodoxa Griega de San Antonio, Colon.. Ιερατ. Προϊστάμενος: Αρχιμ. Ελευθέριος Σταυρακαρίδης.
Η δεύτερη ενορία στο Κολόν σύμφωνα με πληροφορίες μας (enories.gr) πλέον δεν λειτουργεί. Πάντως στον Παναμά υπάρχει ιερέας και ενορία ζωντανή. Επιπλέον οι Έλληνες εκεί έχουν και δορυφορική σύνδεση με πολλά ελληνικά κανάλια και παρακολουθούν ζωντανά τις λειτουργίες.
Ο π. Ελευθέριος είπε ότι στον Παναμά ζούνε περίπου 120 οικογένειες Ελλήνων χώρια οι ομογενείς που έχουν αναμιχθεί και έχουν χάσει κάπως την ταυτότητα τους. Στον Παναμά ωστόσο υπάρχει δυναμική ελληνική κοινότητα με εκκλησία, σχολείο και ελληνικά μαθήματα για τα παιδιά.
«Γενικά στη χώρα του Παναμά ζουν περίπου 1.500 Έλληνες. Οι Έλληνες στον Παναμά έχουν καταφέρει τα πάντα. Έχουν τα μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ, έχουν τράπεζες, έχουν μεγάλα ξενοδοχεία, εταιρείες, ουρανοξύστες, εκπληκτικά εστιατόρια, επιχειρήσεις κερδοφόρες σε σημείο μάλιστα να χτίζουν ολόκληρα νοσοκομεία και να τα δωρίζουν στο κράτος του Παναμά.
Μάλιστα οι Έλληνες κατάφεραν να φτάσουν έως και στη θέση του προέδρου της χώρας. Επίσης ο υπουργός Παιδείας τους ήταν Έλληνας. Διαδραμάτισαν επίσης σημαντικό ρόλο στην κατασκευή της διώρυγας του Παναμά.».
Αξίζει να αναφερθεί πως ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, επισκέφθηκε τον Παναμά και το Μεξικό προσκεκλημένος των Προέδρων κ. Μαρτίν Τορίγιο και κ. Βικεντίου Φοξ και του Μητροπολίτου Μεξικού κ. Αθηναγόρα τον Φεβρουάριο του 2006.
Χαράλαμπος Τζανετάτος
Ο πρώτος δικαιωματικά είναι «ο Πατριάρχης» της Ελληνικής κοινότητας του Παναμά .
Ο κος Χαράλαμπος Τζανετάτος (Bobby )επίτιμος πρόξενος της Ελλάδας στον Παναμά, έφυγε από την Κεφαλονιά ένα νεαρό αγόρι 15 ετών στα πολύ δύσκολα χρόνια του εμφυλίου και έφθασε στον Παναμά χωρίς καν να γνωρίζει την ισπανική γλώσσα Ένας άνθρωπος που κρατάει μέχρι σήμερα αναμμένη τη φλόγα του ελληνισμού και την αγάπη του για την Ελλάδα.
Ένας γλυκός άνθρωπος γεμάτος ευγένεια και μια ελληνική ψυχή που κουβαλάει τη Κεφαλλονίτικη ζωντάνια σε μια χώρα που του έδωσε ευκαιρίες να δημιουργήσει.
Όταν πρώτο έφθασε ξεκίνησε να δουλεύει σε εστιατόριο αλλά σύντομα πέρασε στο εμπόριο. Πλέον έχει ένα επιχειρηματικό κολοσσό με πολυποίκιλες επιχειρηματικές δραστηριότητες με βάση όχι μόνον τον Παναμά, το Μαϊάμι, αλλά και το Λος Άντζελες με μία τεράστια γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών.
Ένα σχολείο γεμάτο ΕΛΛΑΔΑ
Δημιούργημα του κ Τζανετάτου και το Ελληνικό Σχολείο με το όνομα ΑΘΗΝΑ Ένα σπουδαίο όραμα για μια παιδεία γεμάτη «Ελλάδα» γνώση και πολιτισμό στον Παναμά.
O κ. Τζανετάτος αγόρασε μόνος του 60 στρέμματα γης και έκτισε το ελληνικό σχολείο με νηπιαγωγείο, δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο και έχει σχέδιο να κάνει και πανεπιστήμιο .
Το «Ινστιτούτο Ατενέα» φέρνει κάθε χρόνο μαθητές- ελληνικής καταγωγής αλλά και ξένους- στην Ελλάδα για γνωρίσουν από κοντά το λίκνο του πολιτισμού. Ο ίδιος μάλιστα φιλοξενεί τους μαθητές σε δικό του ξενοδοχείο στην Αθήνα.Το σχολείο έχει 1500 μαθητές εκ των οποίων 200-300 είναι ελληνικής καταγωγής και οι υπόλοιποι αποκτούν Ελληνική παιδεία.
Αξίζει να σημειωθεί πως το ελληνικό Κράτος απουσιάζει παντελώς από αυτή την πρωτοβουλία, αφού δεν στέλνει ούτε δασκάλους αλλά ούτε και διδακτικό υλικό στον Παναμά. Το ελληνικό σχολείο του Παναμά είναι το μεγαλύτερο σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική και κατέχει κορυφαία θέση στην ιδιωτική εκπαίδευση της χώρας. Στο ιδιωτικό ελληνικό σχολείο «Atenea» διδάσκουν και δυο Έλληνες δάσκαλοι, ο Άλκης Κόλλιας και η Κική Ανδριωμένου.(γεννήθηκε στον Παναμά από Έλληνες μετανάστες) Οι Παναμέζοι μαθητές ψάλλουν τον Εθνικό Ύμνο της Ελλάδας .Κάθε Δευτέρα όλοι οι μαθητές του ελληνικού σχολείου του Παναμά ψάλλουν το πρωί τον Εθνικό Ύμνο της Ελλάδας. Οι Παναμέζοι μικροί μαθητές έχουν μάθει τους στίχους του Εθνικού μας Ύμνου και τον ψάλλουν μαζί με τους δασκάλους και τους καθηγητές μπροστά από την ελληνική και την παναμέζικη σημαία. Ο κ. Κόλλιας βρίσκεται στον Παναμά τα τελευταία 3 χρόνια. Για αρκετά χρόνια ζούσε στη Βενεζουέλα, από όπου αναγκάστηκε να φύγει λόγω της μεγάλης πολιτικής και οικονομικής κρίσης.
«Κάποια στιγμή με κάλεσαν και με ρώτησαν αν ήθελα να διδάξω στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Εγώ ασχολούμαι και με το θέατρο και τους διδάσκω για το ελληνικό θέατρο, την κωμωδία, την τραγωδία, γενικά στοιχεία», τονίζει ο κ. Κόλλιας. η Ελληνίδα δασκάλα, Κική Ανδριωμένου, οι μαθητές του ελληνικού σχολείου στον Παναμά διψάνε να μάθουν για την Ελλάδα, για τη ζωή στη χώρα μας και ανυπομονούν να ταξιδέψουν στην Αθήνα.
Ο κ Τζανετάτος δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του και έχει αναπτύξει έντονο φιλανθρωπικό έργο ,μάλιστα έχει φτιάξει ένα γηροκομείο στην Κεφαλλονιά .
Στον Παναμά κατασκεύασε και ένα σύγχρονο νοσοκομείο το «Ιρμίτα» που φέρει το όνομα της πανέμορφης κόρης του Ιρμας που δυστυχώς έχασε πριν από μερικά χρόνια.
Σπύρος Σκληρός Αθανασόπουλος
Η Ελληνική παροικία έχει όμως και νέους ανθρώπους που συνεχίζουν το φιλελληνικό έργο του κ Χαράλαμπου Τζανετάτου σε αυτήν την χώρα της Λατινικής Αμερικής. Ένας εξ αυτών είναι ο Σπύρος Σκληρός Αθανασόπουλος .
Ένας πραγματικός «λεβέντης» ένας Έλληνας τρίτης γενιάς που μιλάει τα Ελληνικά σαν να είναι μόνιμος κάτοικος Αθηνών σε αντίθεση με κάποιους που ξεχνούν την μητρική τους γλώσσα ένα -δύο χρόνια μακριά από την Ελλάδα .
Ο κ Σπύρος Αθανασόπουλος στον εορτασμό της Εθνικής μας Επετείου με την μνηστή του Ιφιγένεια και την μητέρα του Γωγώ Αθανασοπούλου .
Του ζητήσαμε να μας πει την «διαδρομή» της δικής του οικογένειας από, την Ελλάδα στον Παναμά
Όπως μας είπε στα μέσα της δεκαετίας του 1950 ο παππούς του Τάσος Αθανασόπουλος ένας τολμηρός νεαρός ξεκινούσε και αυτός από το Δώριο Μεσσηνίας για να φθάσει στον μακρινό Παναμά.
Νέος και άξιος με πολλές δυσκολίες στην αρχή άρχισε να δουλεύει σ ένα εστιατόριο πριν ξεκινήσει την δική του πορεία στο « επιχειρείν»
Με σκληρή δουλειά και κατάλληλες επαγγελματικές κινήσεις έκανε μια λαμπρή και πολύ επιτυχημένη πορεία και ήταν εκτός από εξέχον μέλος της Ελληνικής κοινότητας και Επίτιμος Πρόξενος.
Ο Τάσος Αθανασόπουλος αγαπούσε τον άνθρωπο, την οικογένειά του, αλλά πάνω από όλα την πατρίδα του «Είχε την Ελλάδα πολύ ψηλά και ως Πρόεδρος με πολυετή θητεία στην Ελληνική Κοινότητα, προσέφερε ανιδιοτελώς τις υπηρεσίες του με υψηλό αίσθημα καθήκοντος αλλά και υπερηφάνειας»
Ήταν από τους ανθρώπους που βοήθησε σημαντικά τους Έλληνες του Παναμά.
Αγαπούσε πολύ τον τόπο του και ζήτησε να θαφτεί στο χωριό του, το οποίο ποτέ δεν ξέχασε όσο μακριά του και εάν έζησε .
Τάσος Αθανασόπουλος -ΧαράλαμποςΤζανετάτος-Σπύρος Αθανασόπουλος
Ο κ Σκληρός Αθανασόπουλος ο οποίος συνεχίζει τις δραστηριότητες της οικογενείας μας είπε χαρακτηριστικά ότι στον Παναμά οι άνθρωποι μοιάζουν μ εμάς τους Έλληνες είναι φιλότιμοι και φιλόξενοι και σου ανοίγουν το σπίτι τους .
Μιλήστε μας εσείς σαν μέλος για την Ελληνική κοινότητα του Παναμά ;
«Δεν είμαστε πολλοί Έλληνες αυτή την στιγμή είμαστε περίπου 2000 αλλά έχουμε μια δυνατή παρουσία .Οι Παναμέζοι μας αγαπούν αλλά και εκτιμούν την Ελλάδα μας. Πλέον είναι πολύ λίγοι εδώ ομογενείς πρώτης γενιάς oι περισσότεροι είναι τρίτης γενιάς και πάμε αισίως για την τέταρτη γενιά. Η Ελληνική κοινότητα έχει πλέον παρουσία 100 περίπου ετών στον Παναμά και είναι πολύ συνδεδεμένη με την Εκκλησία μας .
Πως βλέπουν την Ελλάδα οι κάτοικοι του Παναμά, τι εικόνα έχουν για εμάς;
Οι Έλληνες έχουν «καλό όνομα» στον Παναμά είναι εργατικοί και έχουν κάνει σπουδαία έργα .Όπως αναφέρατε μόνον το έργο του κ Τζανετάτου έκανε την κοινωνία του Παναμά να εκτιμά και να αγαπάει τους Έλληνες .
Οι άνθρωποι εδώ γνώρισαν την Ελλάδα μέσα από τέτοιες προσωπικότητες που στηρίζουν τον άνθρωπο πέραν των επιχειρήσεων .Μεταξύ αυτών ήταν και ο παππούς μου .
Εσείς είσαστε ένας νέος άνθρωπος, ένας δραστήριος επιχειρηματίας νιώθετε όπως γνωρίζουμε πιο Έλληνας από πολλούς ακόμη και εάν έχετε γεννηθεί και ζείτε τόσο μακριά της και είναι αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι ανήκετε στην τρίτη γενιά Ελλήνων ;
Nαι είμαι πολύ περήφανος για την καταγωγή μου. Ο παππούς μου Τάσος Αθανασόπουλος μου μετέδωσε αυτήν την αγάπη για την Ελλάδα και βέβαια η μητέρα μου Γεωργία (Γωγώ) Αθανασοπούλου που έχει την θέση της πρόξενου του Παναμά στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ και είναι μια πολύ δραστήρια Ελληνίδα.
Σήμερα υπάρχουν επιχειρηματικά πρότζεκτ μεταξύ Ελλάδας και Παναμά κ Αθανασόπουλε;
H Ελλάδα κατά παράδοση έχει επιχειρηματικούς δεσμούς με την Λατινική Αμερική και φυσικά με τον Παναμά. Έχουμε εδώ εισαγωγές πολλών τυπικών Ελληνικών προϊόντων όπως το λάδι πχ αλλά και άλλων όπως καλλυντικά μέχρι κρασιά .
Η Πόλη του Παναμά φιλοξενεί περίπου τους μισούς από τους κατοίκους της χώρας, οι οποίοι φτάνουν συνολικά τα 4 εκατομμύρια. Είναι η πιο κοσμοπολίτικη χώρα της περιοχής, με έντονη βραδινή ζωή, που συνδυάζει σύγχρονη αρχιτεκτονική με αποικιακή κτίρια, παραλίες, δάση και όλα σε κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους.
Εμείς το μόνο που έχουμε να προσθέσουμε είναι ότι με τέτοιους ανθρώπους η Ελληνική κοινότητα στον Παναμά θα παραμείνει σίγουρα ζωντανή όπως ακριβώς θα ήθελαν όταν την ξεκίνησαν τα πρώτα μέλη της .
Η Μαρία Καβάσιλα του Μερκουρίου, η οποία ζει στον Παναμά για πάνω από 40 χρόνια.
Η κα Καβάσιλα, είναι σήμερα συνταξιούχος. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, την εποχή που πολύ λίγα κορίτσια τολμούσαν να σπουδάσουν Θεολογία γιατί θεωρούνταν σπουδές μόνο για άνδρες! Μετά τις σπουδές της, και στην πιο όμορφη ηλικία της ζωής της, μετανάστευσε στην πόλη του Παναμά, εκεί όπου ζούσαν και τα αδέλφια της για να εργαστεί και να γυρίσει κάποτε στην Ελλάδα. Τα χρόνια πέρασαν, παντρεύτηκε εκεί, εργάστηκε με Έλληνες του Παναμά και αφού έκανε τη δική της οικογένεια παρέμεινε μόνιμα εκεί. Έχει δύο παιδιά και τα δύο σπούδασαν σε Πανεπιστήμια της Αγγλίας. Αυτό που ζητούσε μόνο από εμάς ήταν να της στείλουμε βιβλία ελληνικά για να διδάξει τα παιδιά δεύτερης και τρίτης γενιάς την ελληνική γλώσσα. Τους μάθαινε τα ελληνικά και τις ελληνικές παραδόσεις, τα ήθη και έθιμα της Ελλάδας και της Σύμης που τόσο αγαπά και που δεν ξέχασε ποτέ. Στις εθνικές γιορτές, στόλιζε την αίθουσα, που της παραχώρησαν, με σημαίες ελληνικές και με αφίσες που ζωγράφιζε η ίδια. Σήμερα είναι συνταξιούχος και σε μεγάλη ηλικία και αν και πρότεινε άλλη καθηγήτρια να διδάξει την ελληνική γλώσσα, οι γονείς και οι φίλοι τους ζητούσαν την Μαρία Καβάσιλα, η οποία συνεχίζει να διδάσκει με αγάπη και πάθος και να μαθαίνει τα παιδιά την ελληνική γλώσσα.
Παρεμπιπτόντως, δεν μαθαίνουν ελληνικά μόνο τα παιδιά με ελληνική ρίζα, αλλά και παιδιά άλλων εθνικοτήτων που αγαπάνε την Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό. Και συνεχίζει με το ίδιο πάθος και αγάπη να διδάσκει την ελληνική γλώσσα, μυθολογία, ιστορία, πολιτισμό, καθώς και ήθη και έθιμα της Ελλάδας. Τους μαθαίνει ελληνικά τραγούδια, τον εθνικό ύμνο και προσευχές και εκκλησιαστικούς ύμνους.
Ο βιβλιοπώλης του Παναμά……είναι Έλληνας
29.02.2012
Σε μια πόλη (και χώρα) που δεν διαθέτει πλούσια πολιτιστική ζωή το βιβλιοπωλείο Argosy του Γεράσιμου Κανελλόπουλου (ανιψιός του Παναγιώτη Κανελλόπουλου) είναι μια όαση. Στενός φίλος του Γκράχαμ Γκριν (ο Γκριν τον αποκαλούσε «Ο Έλληνας του Παναμά») και της Μαργκότ Φοντέιν (μετά το γάμο της με Παναμέζο) διευθύνει σχεδόν σαράντα χρόνια το βιβλιοπωλείο. Παλιότερα διατηρούσε σχέσεις μέσω αλληλογραφίας με την Σιμόν Ντε Μποβουάρ, τον Αλμπερ Καμί, αλλά και την ηθοποιό Τζόαν Κρόφορντ, για την οποία έτρεφε αμέριστο θαυμασμό. Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες και ο Βάργκας Λιόσα όταν επισκέπτονταν τον Παναμά περνούσαν οπωσδήποτε από την οδό Via Argentina προκειμένου να τον δουν από κοντά. Όταν τον συνάντησα ήταν ογδόντα έξι χρονών και παρά το κάταγμα που τον ταλαιπωρούσε ήρθε από το σπίτι του, ειδοποιημένος από την υπάλληλό του, για να μας δει και να μιλήσει με κάποιον ελληνικά. «Στον Παναμά ήρθα πριν από εξήντα χρόνια, λόγω του γάμου μου με την κόρη του Αντώνη Ταγαρόπουλου». (Ο πάτηρ Μπίθας, ο πρεσβύτερος της ορθόδοξης εκκλησίας, μας τον είχε αναφέρει ως ευεργέτη της εκκλησίας. Από τα λόγια του καταλάβαμε πως πρέπει να ήταν ένας από τους πλουσιότερους κατοίκους της χώρας).
Μια σειρά από ράφια είναι αφιερωμένα στην Ελλάδα. Εκτός από την αρχαία ελληνική γραμματεία και τα βιβλία του Καζαντζάκη, του Καβάφη ή του Σεφέρη υπάρχουν και βιβλία της Φακίνου, της Δούκα και του Μάρκαρη. «Περισσότερο απ’ όλα πουλάει η Αρχαία Ελλάδα. Όμως στον Παναμά δεν διαβάζουν ιδιαίτερα. Οι περισσότεροι πελάτες μου ήταν τουρίστες ή άνθρωποι των πρεσβειών».
Στους τοίχους μεταξύ των πολλών πορτρέτων υπάρχουν πορτρέτα του Καβάφη, του Ελύτη, του Σεφέρη, της Μερκούρη. Σε περίοπτη θέση ξεχωρίζει ένας πίνακας ζωγραφικής. Ένα χέρι (το χέρι του) ακουμπάει σε ένα βιβλίο αφιερωμένο στον Καβάφη. Από κάτω του υπάρχουν άλλα έξι βιβλία, μεταξύ αυτών κι ένα βιβλίο για την αρχαιοελληνική τέχνη, επίσης «περιγραφές» των εμμονών του «Έλληνα του Παναμά». Σήμερα μπορεί να μην είναι τόσο απαραίτητη η παρουσία του στο βιβλιοπωλείο, αλλά το βιβλιοπωλείο είναι απαραίτητο στη δικιά του ζωή.
«Ο πεθερός μου είχε μεταξύ άλλων μια επιχείρηση εισαγωγών-εξαγωγών και γι’ αυτό το λόγο έπρεπε να ταξιδεύω πολύ συχνά στην Νέα Υόρκη. Εκεί έβρισκα πάντα χρόνο να δω παραστάσεις. Η Μαργκότ δεν μπορούσε να πιστέψει πως σε ένα μήνα είχα δει 120 παραστάσεις χορού και θεάτρου! Συγχρόνως έτρωγα πολύ από τον ελεύθερο χρόνο μου στα βιβλιοπωλεία. Όταν πια δεν άντεξα άλλο τη δουλειά μου, ανοίξαμε με τη σύζυγό μου αυτό το βιβλιοπωλείο. Όλα τα βιβλία τα διαλέγαμε μόνοι μας στη Νέα Υόρκη». Μοναδικές, κυρίως παλιές εκδόσεις γύρω από το χορό και το θέατρο, στα ισπανικά και στα αγγλικά, πείθουν και τον πιο απαιτητικό βιβλιόφιλο πως εδώ είναι ο παράδεισός του. Ο ίδιος δεν έχει μεγάλη σχέση με τη ζωή της πόλης. Ζώντας στον ίδιο ουρανοξύστη που ζει και ο γιος του «του δώσαμε το όνομα του Στραβίνσκι, Ιγκορ και είναι διευθυντής της αλυσίδας σούπερ μάρκετ El Rey», προτιμάει να ασχολείται με την καλλιτεχνική κίνηση της Νέας Υόρκης. «Έχω χρόνια να έρθω στην Ελλάδα. Ο γιος μου έρχεται πιο συχνά με την οικογένειά του. Αγαπάει πολύ την Μύκονο».
«Νοσταλγείτε καθόλου την Ελλάδα;» «Μόνο τη νεότητά μου, νοσταλγώ! Όμως, όταν δημοσιευτεί το άρθρο να με ειδοποιήσετε για να ενημερώσω τους συγγενείς μου να πάρουν την εφημερίδα».
Σήμερα δεν γνωρίζουμε αν ακόμη ζεί ο Γεράσιμος Κανελλόπουλος
Αδελφοποίηση του Πειραιά με την πόλη του Παναμά (14/7/2021)
Η αδελφοποίηση των πόλεων του Πειραιά και του Παναμά υπογράφηκε από τους Δημάρχους κ. Γιάννη Μώραλη και κ. Jose Luis Fabrega αντίστοιχα, με στόχο την εδραίωση και την περαιτέρω ανάπτυξη των αδελφικών δεσμών φιλίας των δύο πόλεων.
Στην υπογραφή του πρωτοκόλλου αδελφοποίησης η οποία πραγματοποιήθηκε από τους δύο Δημάρχους μέσω τηλεδιάσκεψης, παρευρέθηκαν η Πρέσβης και Γενική Πρόξενος του Παναμά στην Ελλάδα κα Julie Lymberopulos, η Αντιδήμαρχος Επικοινωνίας-Προβολής, Μέσων Ενημέρωσης, Αξιοποίησης Ευρωπαϊκών και Εθνικών Πόρων κα Ανδριάνα Ζαρακέλη και η Εντεταλμένη Δημοτική Σύμβουλος Πολιτισμού κα Ειρήνη Νταϊφά.
Η αδελφοποίηση των δύο πόλεων αποτελεί την κορύφωση μιας σειράς κοινών δράσεων και πρωτοβουλιών μεταξύ του Δήμου Πειραιά και της πρεσβείας του Παναμά τα τελευταία χρόνια και πραγματοποιείται ενώ γιορτάζονται και στις δύο χώρες τα 200 χρόνια ανεξαρτησίας τους.
Πιο συγκεκριμένα αφορά στην ανταλλαγή εμπειριών στους τομείς της διοίκησης, του εμπορίου, της παιδείας, της τέχνης, του αθλητισμού και του πολιτισμού. Προβλέπει επίσης επισκέψεις αντιπροσωπευτικών ομάδων, όπως μαθητών, αθλητών και καλλιτεχνικών σχημάτων (μουσικών, χορευτικών, θεατρικών), αποσκοπώντας στην καλύτερη γνωριμία των δύο λαών, καθώς και σύνδεση με τη δυναμική ελληνική κοινότητα, χάρη στην οποία διατηρείται ζωντανή η ορθόδοξη πίστη και η ελληνική γλώσσα.
Ο Δήμαρχος Πειραιά κ. Γιάννης Μώραλης απευθυνόμενος στον Δήμαρχο Παναμά κ. Jose Luis Fabrega, τόνισε:
«Είναι χαρά και τιμή για την πόλη του Πειραιά, η αδελφοποίηση με την πόλη του Παναμά. Οι σχέσεις των δύο κρατών είναι ιστορικά άριστες και μάλιστα εφέτος συμπίπτει ο εορτασμός των 200 ετών από την ανεξαρτησία των δύο χωρών. Ο Πειραιάς ως πόλη-λιμάνι έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με την πόλη του Παναμά, όπως είναι η θάλασσα και η ναυτιλία. Ήδη έχουμε υλοποιήσει μια σειρά συνεργειών στο πλαίσιο της εξαιρετικής μας συνεργασίας με την Πρέσβη του Παναμά τα τελευταία χρόνια. Χαίρομαι ιδιαίτερα που με την αδελφοποίηση των δύο πόλεων, μας δίνεται η δυνατότητα να υλοποιήσουμε κοινές δράσεις σε τομείς όπως είναι ο πολιτισμός, ο αθλητισμός, το εμπόριο, καθώς και η γαλάζια οικονομία. Πιστεύω ότι η αδελφοποίηση ανοίγει μία νέα προοπτική στην ήδη εποικοδομητική μας συνεργασία. Θέλω να ξέρετε ότι έχετε έναν καλό φίλο πλέον στον Πειραιά και εύχομαι να τελειώσει η παγκόσμια υγειονομική κρίση και να επανέλθουμε στην κανονικότητα, ώστε να μπορέσουμε να συναντηθούμε είτε στον Παναμά είτε στον Πειραιά. Ευχαριστώ πολύ για τη συνεργασία».
Ο Δήμαρχος της πόλης του Παναμά κ. Jose Luis Fabrega, στην ομιλία του, υπογράμμισε:
«Είναι πολύ σημαντικό που οι δύο πόλεις έχουν τόσα πολλά κοινά για να προχωρήσουν στην αδελφοποίηση. Σε αυτό το πρωτόκολλο αδελφοποίησης συμφωνούμε και εδραιώνουμε τους δεσμούς φιλίας, ανταλλαγής εμπειριών στους τομείς του εμπορίου, της διοίκησης, της τέχνης του πολιτισμού, του αθλητισμού. Αντιπροσωπευτικές συλλογικές επισκέψεις αθλητών, καλλιτεχνικών ομάδων, μαθητών με στόχο τη βελτίωση της γνώσης μεταξύ των δύο λαών. Και θεωρούμε πολύ σημαντικό τη σύνδεση με την πολύ δυναμική Ελληνική κοινότητα του Παναμά, διατηρώντας ζωντανή την Ορθόδοξη πίστη και την ελληνική γλώσσα. Υπογράφουμε αυτό το πρωτόκολλο αδελφοποίησης ως μέσο διεθνούς συνεργασίας και εργαλείο ενίσχυσης των διαδικασιών τοπικής ανάπτυξης προς όφελος των πολιτών μας. Θέλω να ξέρετε ότι έχετε ένα φίλο στην πόλη του Παναμά και είμαστε εδώ για σας, κατά τη διάρκεια της δικής μου θητείας».
Η Πρέσβης και Γενική Πρόξενος του Παναμά στην Ελλάδα Α.E. Julie Lymberopulos, στον χαιρετισμό της, τόνισε:
«Ως Πρέσβης και Γενική Πρόξενος της Δημοκρατίας του Παναμά στην Ελλάδα, έχω την τιμή να χαιρετίσω την επίσημη υπογραφή της αδελφοποίησης μεταξύ της πόλης του Πειραιά και της πόλης του Παναμά. Μια συμφωνία που ξεπερνά κατά πολύ την τυπική διαδικασία και έρχεται να επικυρώσει την ουσιαστική επικοινωνία και συνεργασία που συνδέει όλα αυτά τα χρόνια τις χώρες μας.
Είναι ιδιαίτερη χαρά και νιώθουμε υπερήφανοι που επισφραγίζουμε απόψε μια ουσιαστική φιλία ετών και εγκαινιάζουμε έναν νέο κύκλο κοινών δράσεων σε όλα τα επίπεδα με τον Δήμαρχο του Πειραιά, κ. Ιωάννη Μώραλη και τον Δήμαρχο του Παναμά, κ. Jose Luis Fabrega.
Η Ελλάδα και ο Παναμάς, η πόλη του Πειραιά και η πόλη του Παναμά γιορτάζουν σήμερα μια φιλία ετών και επισημοποιούν τους ιστορικούς δεσμούς που μας συνδέουν. Με το βλέμμα στα νέα έργα, στις κοινές δράσεις που θα οργανώσουμε και στην έμπρακτη στενή σχέση που μας συνδέει, θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς όλους τους συντελεστές για την εξαιρετική επικοινωνία – η βοήθεια όλων υπήρξε πολύτιμη, ώστε να πραγματοποιηθεί αυτό το πολύ σημαντικό επίτευγμα. Εύχομαι να είμαστε όλοι υγιείς και να συνεχίσουμε να δημιουργούμε δράσεις που θα ενώνουν τις πόλεις και τις πατρίδες μας».
Διμερής συνεργασία Ελλάδος- Παναμά στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς
Τη Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2019, το Πανεπιστήμιο Πειραιώς καλωσόρισε 17 μαθητές και τους 2 συνοδούς τους από τον Παναμά, με αφορμή την έναρξη του εκπαιδευτικού προγράμματος που περιλαμβάνει την εκμάθηση ελληνικών, την εξοικείωση των μαθητών με τον ελληνικό πολιτισμό και την ανάδειξη των στενών σχέσεων Ελλάδας και Παναμά, μέσω της ναυτιλίας και της οικονομίας.
Η δράση στοχεύει στην ενίσχυση των δεσμών των Ελλήνων ομογενών 4ης γενιάς του Παναμά με την Ελλάδα, στην ανάδειξη της διμερούς συνεργασίας των δύο χωρών και στην ενδυνάμωση της διαπολιτισμικής συνεργασίας ελληνικών φορέων με φορείς και εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού.
Οι μαθητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα έχουν τη δυνατότητα μέσα από ένα ειδικά σχεδιασμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με πολυ-θεματικές εκπαιδευτικές ενότητες και ψυχαγωγικές/εκπαιδευτικές δραστηριότητες να μελετήσουν τον ελληνικό πολιτισμό και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους στα πολύ-επιστημονικά πεδία της ιστορίας, της αρχαιολογίας, της τέχνης, του αθλητισμού και του περιβάλλοντος.
Ο πρύτανης Άγγελος Κότιος επεσήμανε ότι το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, επιδιώκοντας να ενισχύσει το ρόλο του ως φάρου διάδοσης της μάθησης και του πολιτισμού, φιλοξενεί την τελετή υποδοχής των μαθητών και μέρος των μαθημάτων.
Από την πλευρά της η Πρέσβης του Παναμά στην Ελλάδα, κα Christine Liakopulos de Papadikis, ευχαρίστησε το Πανεπιστήμιο Πειραιώς για την συνεργασία σε ένα έργο μεγάλης σημασίας .
Στην τελετή συμμετείχαν ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Καθηγητής Άγγελος Κότιος, ο Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών και Διεθνών Σχέσεων, Καθηγητής Παντελής Παντελίδης, ο Αν. Γενικός Γραμματέας Αποδήμου Ελληνισμού του ΥΠΕΞ, κος Δημήτριος Πλευράκης, η Πρέσβης του Παναμά στην Ελλάδα, κα Christine Liakopulos de Papadikis, ο Αντιδήμαρχος Δήμου Πειραιά, κος Ανδρέας Βεντούρης, η Γενική Διευθύντρια Πανεπιστημίου Πειραιώς, Πόπη Βασιλειάδου, ο Σύμβουλος Δημάρχου Πειραιά, Γεράσιμος Αγγελετάκης. Εκ μέρους της Ελληνογαλλικής σχολής Jeanne d’Arc του Πειραιά, η Γυμνασιάρχης κα Αγγελική Βώκου και η Αδελφή Αικατερίνη Περρή. Η κα Νίκη Οικονόμου, Μορφωτική ακόλουθος της Πρεσβείας του Παναμά στην Ελλάδα, ο Καθηγητής του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών, κος Στράτος Παπαδημητρίου και η κα Έλενα Μουρελάτου, εκπρόσωπος του Odysseus & Athena Institute.
Η Cristina Liakopulos de Papadikis (φωτο) είναι πρεσβευτής και γενικός πρόξενος του Παναμά στην Ελλάδα από τον Σεπτέμβριο του 2014. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Παναμά, αποφοίτησε από το Κολλέγιο Maria Inmaculada και πήρε πτυχίο Λογιστικής από το Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας της Λατινικής Αμερικής. Μιλάει ισπανικά, αγγλικά και ελληνικά. Πριν από την απόσπαση της στην Ελλάδα, εργάστηκε στον εμπορικό και στον τραπεζικό τομέα. Είναι ενεργό μέλος της Παναμαϊκής Ένωσης υπέρ της παιδικής ηλικίας (Pro Ninez) και του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Ελληνικών Κυριών στον Παναμά.
Οι μαθητές έμειναν στη χώρα είκοσι ολόκληρες ημέρες (από τις 11 έως τις 30 Ιανουαρίου) και είχαν την ευκαιρία για πολυσχιδείς δραστηριότητες.
Οι ομογενείς 3ης και 4ης γενιάς φιλοξενήθηκαν στην Ελλάδα μέσω ενός προγράμματος, που διοργανώθηκε από την πρεσβεία του Παναμά σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Αποδήμου Ελληνισμού, τον Δήμο Πειραιά και το Odysseus & Athena Institute.Κατά κύριο λόγο παρακολούθησαν εντατικά μαθήματα Ελληνικών, όπου σημείωσαν σημαντική πρόοδο αλλά είχαν και την ευκαιρία να επισκεφθούν το Μουσείο Μαραθωνίου δρόμου και την αφετηρία του κλασικού Μαραθωνίου στον Τύμβο. Πήγαν στο Λαύριο, στο αρχαίο θέατρο Θορικού, στα πλυντήρια μεταλλευμάτων και επισκέφθηκαν το αρχαίο λιμάνι. Επίσης περιηγήθηκαν στο Σούνιο και στο ναό του Ποσειδώνα.
Τα παιδιά επισκέφθηκαν ακόμα τους Δελφούς και την Αγόριανη, όπου είχαν την ευκαιρία να δουν χιόνι – πρώτη φορά στην ζωή τους. Επίσης πέρασαν από το φράγμα του Μόρνου, για να δουν το έργο και την τεχνητή λίμνη που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο χωμάτινο φράγμα και το μεγαλύτερο έργο μεταφοράς πόσιμου νερού στην Ευρώπη.Έκαναν μαθήματα θεάτρου και έπαιξαν ένα χορικό της Αντιγόνης στο θέατρα τέχνης Κάρολος Κουν. Επισκέφτηκαν το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος όπου παρακολούθησαν εκπαιδευτικές δραστηριότητες, αλλά και το μουσείο Ακρόπολης, τον ιερό βράχο, την Πλάκα και το Μοναστηράκι. Φιλοξενηθήκαν στις εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού στο γήπεδο Καραϊσκάκη, όπου παρακολούθησαν μια προπόνηση της ομάδας και τον αγώνα με την Ξάνθη.Φυσικά γεύτηκαν την ελληνική κουζίνα και μυήθηκαν στα μυστικά των ελληνικών χορών, μαθαίνοντας Ικαριώτικο και Μπάλο.
Παναμάς ο Παράδεισος των φοροφυγάδων
Ποιοι είναι οι Έλληνες των Pandora Papers με τον κρυμμένο πλούτο- Ονόματα και διευθύνσεις
07 Δεκεμβρίου 2021
Γνωστοί επιχειρηματίες, εισοδηματίες εγκατεστημένοι στο εξωτερικό, ιδιοκτήτες μεγάλης ακίνητης περιουσίας, χρηματιστές, γιατροί και άλλοι επαγγελματίες εμφανίζονται στην “ελληνική” λίστα των Pandora Papers, με τους κατόχους μεγάλου πλούτου που κρύβεται σε φορολογικούς παραδείσους πίσω από offshore εταιρείες και καταπιστεύματα.
Η λίστα που δόθηκε στη δημοσιότητα από τη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) περιλαμβάνει 239 εγγραφές (λογαριασμούς και offshore εταιρείες) Ελλήνων, με 78 διευθύνσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Κάποιοι εμφανίζονται να ελέγχουν δεκάδες εξωχώριες εταιρείες, ενώ σε άλλες περιπτώσεις offshore, λογαριασμοί και καταπιστεύματα μοιράζονται στα μέλη οικογενειών.
Η παρουσία όσων προαναφέρθηκαν στα Pandora Papers δεν σημαίνει βέβαια ότι διέπραξαν φοροδιαφυγή, ή ότι διακίνησαν μαύρο χρήμα, ούτε τους καθιστά αυτομάτως “υπόπτους” για σοβαρές παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας. Πολλοί κάτοχοι μεγάλου πλούτου “παρακάρουν” χρήματα σε offshore και σε φορολογικούς παραδείσους για λόγους μυστικότητας, για να αποφύγουν (νομίμως) φόρους, προκειμένου να επιτύχουν υψηλότερες αποδόσεις χωρίς φορολογικές επιβαρύνσεις, ή απλώς για να μπορούν να κινούν ευκολότερα και με “διακριτικότητα” τα κεφάλαια τους.
Με αρχικό κεφάλαιο λίγων εκατοντάδων δολαρίων, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συστήσουν μία offshore εταιρεία, η ιδιοκτησία της οποίας παραμένει μυστική. Εναλλακτικά, με 2.000 έως 25.000 δολάρια, μπορούν να δημιουργήσουν ένα ίδρυμα καταπιστευτικής διαχείρισης, το οποίο τους επιτρέπει να κινούν τα χρήματά τους, χωρίς να θεωρούνται νομικά υπεύθυνοι για τις συναλλαγές τους.
Με λίγη «δημιουργική λογιστική», τα περιουσιακά στοιχεία προστατεύονται από πιστωτές, δικαστικούς κλητήρες, φοροελεγκτές ή… πρώην συζύγους.
Έλεγχοι και διασταυρώσεις
Οι ελληνικές φορολογικές αρχές και η Αρχή για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος έχουν ήδη διενεργήσει έναν πρώτο έλεγχο, με διασταυρώσεις οικονομικών στοιχείων και φορολογικών δηλώσεων για τους περιλαμβανόμενους στη λίστα. Σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον για 45 από αυτούς δεν φαίνεται να υπάρχουν ενδείξεις φοροδιαφυγής ή διάπραξης άλλου αδικήματος: Τα χρήματα που εμφανίζονται στους λογαριασμούς των Pandora Papers ήταν νομίμως στο εξωτερικό από πολλά χρόνια και απλώς μετακινήθηκαν, ή η προέλευση τους μπορεί να δικαιολογηθεί με βάση τα δηλωμένα εισοδήματα.
Οι έλεγχοι συνεχίζονται και κάποιοι εμπλεκόμενοι θα κληθούν τους επόμενους μήνες να δώσουν στοιχεία και να προσκομίσουν αποδείξεις, υπό την απειλή προστίμων και ποινικών διώξεων.
Αίτημα για παροχή στοιχείων που αφορούν λογαριασμούς Ελλήνων που περιλαμβάνονται στα αποκαλούμενα Panama Papers, απηύθυναν στην γενική εισαγγελέα του Παναμά, Έλληνες εισαγγελείς.
Οι τρεις εισαγγελείς, με επικεφαλής τον εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, Παναγιώτη Αθανασίου, μετέβησαν στην Χάγη, στο πλαίσιο συναντήσεων που οργανώθηκαν από την Eurojust, με αντικείμενο την υπόθεση των επίμαχων εγγράφων.
Το κλιμάκιο των Ελλήνων εισαγγελέων, στο οποίο πλην του κ. Αθανασίου μετείχαν οι Ελένη Τουλουπάκη και Χρήστος Ντζούρας, υπέβαλε αιτήματα στην γενική εισαγγελέα του Παναμά, που είχε προσκληθεί στη διοργάνωση, για το άνοιγμα συγκεκριμένων λογαριασμών «ελληνικού ενδιαφέροντος», που αφορούν εν εξελίξει έρευνες υποθέσεων κρατικής διαφθοράς.
Οι τρεις εισαγγελείς έθεσαν υπόψη της συναδέλφου τους από τον Παναμά συγκεκριμένα στοιχεία για το άνοιγμα λογαριασμών φυσικών και νομικών προσώπων -ιδρυμάτων και εταιριών- ώστε να οδηγηθούν στους πραγματικούς δικαιούχους. Πληροφορίες αναφέρουν πως η γενική εισαγγελέας του Παναμά, γνωστοποίησε στην ελληνική εισαγγελική αποστολή, ό,τι η δυνατότητά της να συνδράμει στην έρευνα αφορά μόνον στις περιπτώσεις που τα αιτήματα αφορούν διαφθορά κρατικών αξιωματούχων και όχι σε υποθέσεις φοροδιαφυγής, καθώς στην εν λόγω χώρα δεν υπάρχει αδίκημα φοροδιαφυγής.
Να σημειωθεί, ότι τα λεγόμενα Panama Papers είναι έγγραφα της παναμέζικης δικηγορικής εταιρίας Mossack Fonseca, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρίες παγκοσμίως, στην παροχή υπηρεσιών για εξωχώριες και υπεράκτιες εταιρείες, τα οποία δημοσιοποιήθηκαν από την Ένωση Ερευνητών Δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists) που εδρεύει στις ΗΠΑ.
Τα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν φθάνουν τα 11,5 εκατομμύρια εμπιστευτικά έγγραφα και αφορούν πληροφορίες για τουλάχιστον 214 χιλιάδες υπεράκτιες εταιρίες, στην πλειονότητά τους με έδρα τις βρετανικές Παρθένες νήσους, κάποιες εκ των οποίων φαίνεται να διακινούσαν παράνομα χρήματα. Το «ελληνικό σκέλος» των Panama Papers φαίνεται να περιλαμβάνει 223 υπεράκτιες εταιρίες, 285 μετόχους εταιριών και περίπου 57 δικαιούχους, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Συνολικά εκτιμάται πως οι εμπλεκόμενοι του «ελληνικού σκέλους», είτε δικαιούχοι, είτε στελέχη, είτε διαχειριστές εταιριών, ίσως φθάνουν τα 400 πρόσωπα.
Στις συναντήσεις που οργάνωσε η Eurojust μετείχαν εισαγγελείς από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ, με αποκλειστικό αντικείμενο τα Panama Papers, προκειμένου να παρασχεθούν από τον Παναμά στοιχεία για το άνοιγμα λογαριασμών που αφορούν παράνομα χρήματα, σε κάποιες, δε, περιπτώσεις, με εμπλοκή πολιτικών προσώπων. Πληροφορίες από τη διοργάνωση αναφέρουν πως -εκτός από την Ελλάδα- για την υπόθεση των στοιχείων από τον Παναμά έχουν δείξει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον οι ΗΠΑ, που εδώ και χρόνια διεξάγουν ενδελεχείς έρευνες για υποθέσεις φοροδιαφυγής και διακίνησης παράνομων χρημάτων, αλλά και η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, πολλοί πολίτες των οποίων έχουν επίσης εμπλοκή στην υπόθεση.
Αποφασίστηκε να ασκηθούν «ποινικές διώξεις σε βάρος 32 πολιτών» για οικονομικά αδικήματα όπως «η νομιμοποίηση κεφαλαίων από εγκληματική δραστηριότητα» που αποκαλύφθηκαν «στην υπόθεση που είναι γνωστή με την ονομασία ‘Panama Papers’», ανέφερε σε ανακοίνωσή της.
Η δίκη διεξείχθει από τη 15η ως τη 18η Νοεμβρίου 2022. Η παραπομπή σε δίκη αυτών των 32 προσώπων είχε προταθεί από την παναμαϊκή εισαγγελία τον Νοέμβριο του 2021.
Δικαστικές πηγές απέφυγαν να αποκαλύψουν τα ονόματα των κατηγορουμένων, όπως είθισται στον Παναμά· πάντως πηγή ενήμερη για τις λεπτομέρειες της υπόθεσης επιβεβαίωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι οι δικηγόροι Γιούργκεν Μοσάκ και Ραμόν Φονσέκα Μόρα, η εταιρεία των οποίων βρίσκεται στο επίκεντρο του σκανδάλου, είναι ανάμεσα στα πρόσωπα που παραπέμφθηκαν.
Οι μηχανορραφίες του δικηγορικού γραφείου Μοσάκ-Φονσέκα αποκαλύφθηκαν το 2016 με την έρευνα Panama Papers που διεξήγαγε η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων.ICIJ).
Τώρα πρέπει να μάθουμε νεότερα με τις αποφάσεις του δικαστηρίου.
Η πλήρης λίστα
Η λίστα με τους Έλληνες που εμφανίζονται στα Pandora Papers, περιλαμβάνει τα ακόλουθα ονόματα
Σχόλιο
Δημήτρη Συμεωνίδη
Και πάλι βλέπουμε την απουσία του Ελληνικού κράτους και την απαξίωση να ανοίξει Πρεσβεία σε μία χώρα που έχει Ελληνική παροικία και έχει ανάγκη από εκπαιδευτικούς να διδάξουν τόσο την γλώσσα, όσο και την Ιστορία και τον Ελληνικό πολιτισμό ώστε να δημιουργήσουν και φιλέλληνες τι στιγμή που στο Ελληνικό σχολείο φοιτούν και Παναμέζοι. Θα ήταν ευκαιρία να πείσουμε τους Έλληνες εφοπλιστές και πλοιοκτήτες να σηκώσουν την Ελληνική σημαία σε όλα τα καράβια τους διενεργώντας συμφωνίες μαζί τους για λιγότερη φορολογία αντί να νηολογούν τα καράβια τους σε χώρες που έχουν σημαίες ευκαιρίας Επίσης πείθοντάς τους να κάνουν έργα στην Ελλάδα. Καιρός είναι η Ελλάδα να αγκαλιάσει την ομογένεια και να φροντίσει για τις ανάγκες της. Όχι με χρηματική βοήθεια αλλά πολιτιστικά. Όταν αντιλαμβάνεται, ότι υπάρχει χρήμα τότε σπεύδει να πάρει μερίδιο. Αυτό που συνέβη στον Παναμά με τα δισεκατομμύρια διαφυγής φορολογίας μου θυμίζει πάρα πολλές υποθέσεις φοροδιαφυγής. Καιρός να ελέγχονται συνεχώς όλες οι ΜΚΟ από την αρχή και να γνωρίζουν οι πολίτες ποιο είναι το έργο τους και η οικονομική τους κατάσταση Η Ελλάδα επενδύοντας σε τομείς του πολιτισμού και της εκπαίδευσης όπου υπάρχει Ελληνικό στοιχείο βγαίνει κερδισμένη. Αυτό πρέπει να το κατανοήσουν όλοι οι πολιτικοί ανεξαρτήτου ιδεολογίας. Η χώρα μας περνά πολύ δύσκολες στιγμές και πρέπει να αλλάξει νοοτροπία και να δώσει επιτέλους το δικαίωμα στην ομογένεια να έχει αντιπροσώπους στην Βουλή όπως και κάθε άλλη χώρα της Ε.Ε τη στιγμή που υπάρχει σχετική Ευρωπαϊκή Νομοθεσία γι’ αυτό το θέμα. Το κυριότερο να δημιουργηθεί Υπουργείο Ομογένειας και να πλαισιωθεί από άτομα μορφωμένα από όλο τον κόσμο όπου ζουν ομογενείς.
Δεν υπάρχουν πλέον Έλληνες στην Αίγυπτο. Μετρημένοι στα δάχτυλα. Όταν ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας έχει παντρέψει τις δύο κόρες του με μουσουλμάνους τότε δεν χρειάζονται άλλα σχόλια.Ας φροντίσει η μητρόπολη για τους απανταχού Έλληνες να διδάσκονται την Ελληνική γλώσσα. Η Ελλάδα πρέπει να ιδρύσει Ελληνικά Πανεπιστήμια σε διάφορες χώρες, όπως κάνουν οι ΗΠΑ.
Να σταματήσει επιτέλους η Αντιαποδημική πολιτική που το ανέφερε με καμάρι ο δήθεν εθνοπατέρας και που δύο φορες προσπάθησε να αλλάξει την γλώσσα.
Ο ΥΠΟΠΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ Κ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΛΑΤΙΝΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΛΦΑΒΗΤΟΥ
Τοῦ Καθηγητοῦ, Κλασσικοῦ Φιλολόγου καὶ Ἱστορικοῦ
Ἀντωνίου Ἀ. Ἀντωνάκου,
ἀπὸ τὸ σύγγραμμά του
«ΕΙΣ ΟΙΩΝΟΣ ΑΡΙΣΤΟΣ, ΑΜΥΝΕΣΘΑΙ ΠΕΡΙ ΓΛΩΣΣΗΣ» (σελ. 204-206).
Ἡ προσπάθεια λατινοποίησης τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου δὲν εἶναι σημερινὸ φαινόμενο. Πολλοὶ ἦσαν αὐτοὶ ποὺ ἐργάσθηκαν μεθοδικὰ γι’ αὐτό, ἀλλὰ προσέκρουσαν στὴν ἑλληνικὴ ψυχὴ ὁρισμένων ’Ελλήνων. Ἕνας ἀπ’ τοὺς πρώτους ἦταν ὁ πρῴην πρωθυπουργὸς καὶ πρῴην πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας Κωνσταντῖνος Καραμανλῆς.
Σὲ ἄρθρο του στὴν ἐφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», στὶς 25-7-99, μὲ τὸν τίτλο «Κ. Καραμανλῆς ὁ θεμελιωτής», ὁ ἀρθρογράφος καὶ διευθυντὴς τῆς ἐγκρίτου ἐφημερίδος Σταῦρος Ψυχάρης, προσπαθῶντας νὰ τονίσει τίς … προοδευτικὲς ἐξάρσεις τοῦ Κ. Καραμανλῆ, ἀποκαλύπτει τὶς παρασκηνιακὲς ἀλλὰ ἀνεπιτυχεῖς, εὐτυχῶς γιὰ ἐμᾶς, προσπάθειες ποὺ ἔκανε γιὰ τὴν λατινοποίηση τοῦ ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου.
Συγκεκριμένα γράφει:
«… Kαi ὅμως ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς (ἀναφέρεται στὸν πρῴην Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας Κωνσταντῖνο Τσάτσο), δύο φορὲς βρῆκε τὸ κουράγιο νὰ ἀντιταχθεῖ ἀποφασιστικὰ στὸν Καραμανλῆ.
Καὶ τὶς δύο φορὲς ὁ Καραμανλῆς ἦταν ἕτοιμος νὰ προχωρήσει σὲ ἐντελῶς ριζοσπαστικὰ μέτρα. Τὴν πρώτη φορὰ ἡ κρίσῃ ξέσπασε σὲ μιὰ συνάντηση τοῦ Καραμανλῆ μὲ τὸν Κ. Τσάτσο (προτοῦ γίνει Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας – ἦταν ‘Υπουργός Πολιτισμοῦ) καὶ τὸν ἀείμνηστο Εὐάγγελο Παπανοῦτσο. Τοὺς εἶχε καλέσει ὁ τότε πρωθυπουργὸς στὸ γραφεῖο του γιὰ νὰ συζητήσουν θέματα τῆς Παιδείας. Σὲ μιὰ στιγμὴ ὁ Καραμανλῆς τοὺς εἶπε ὅτι θὰ ἔπρεπε κάποια στιγμὴ νὰ σκεφθοῦν τὸ ἐνδεχόμενο νὰ συνδυασθεῖ τὸ ἑλληνικὸ ἀλφάβητο μὲ τὸ λατινικό, νὰ ἐξετασθεῖ ἀκόμη καὶ τὸ θέμα τῆς φωνητικῆς γραφῆς…
Σὰν ἐλατήρια πετάχτηκαν ἐπάνω οἱ δύο συνομιλητὲς τοῦ Καραμανλῆ. “Δὲν πίστευα στὰ αὐτιά μου!”, θὰ ἀφηγηθεῖ ἀρκετὰ χρόνια ἀργότερα ὁ Κ. Τσάτσος… Ὁπωσδήποτε οἱ δύο συνομιλητὲς τοῦ τότε πρωθυπουργοῦ δήλωσαν ὅτι παραιτοῦνται κλπ., κλπ., καὶ ὁ Καραμανλῆς ἀπέσυρε τὸ θέμα.
Λίγα χρόνια ἀργότερα ὁ Καραμανλῆς ἔδωσε τὸ πράσινο φῶς γιὰ τὴν κατάργηση τῶν τόνων καὶ τῶν πνευμάτων (κάτι ποὺ τελικῶς ὑλοποίησε ἀρκετὰ ἀργότερα ὁ Ἀνδρέας Παπανδρέου).
Ὁ τότε ἁρμόδιος ὑπουργὸς Παιδείας, συντηρητικὸς καὶ κατὰ τινας ἄτομο ὀπισθοδρομικό, δὲν τολμοῦσε νὰ διαφωνήσει ἀνοιχτὰ μὲ τὸν Καραμανλῆ, φοβούμενος τὴν ἀπόλυσή του ἀπὸ τὴν κυβέρνηση.
Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, ὅπως ὁ ἴδιος ὁ Καραμανλῆς εἶχε ἀφηγηθεῖ, ὁ ὀπισθοδρομικὸς αὐτὸς ὑπουργὸς εἰδοποίησε τὸν Κ. Τσάτσο, ποὺ εἶχε ἤδη γίνει Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας. Ὁ Κ. Τσάτσος ἔσπευσε νὰ τηλεφωνήσει στὸν Π. Μολυβιάτη, ζητῶντας του νὰ πεῖ στὸν πρωθυπουργὸ ὅτι ἦταν ἕτοιμος νὰ ὑποβάλει τὴν παραίτησή του, ἂν ἡ κυβέρνηση Καραμανλῆ προχωροῦσε στὴν κατάργηση τῶν τόνων…
Ἦταν ἡ δεύτερη φορὰ ποὺ διαφώνησε ὁ Τσάτσος. Τὶ σημασία εἶχε; Προφανῶς καμμία. Ὅ,τι παρεμπόδισαν ὁ ὀπισθοδρομικὸς ὑπουργὸς καὶ ὁ Κ. Τσάτσος τὸ ἐπέβαλε ἀργότερα – μόλις τὸ ΠΑΣΟΚ πῆρε τὴν ἐξουσία.
Ἄν τὰ ἐπεισόδια αὐτὰ ἀξίζει νὰ ἀναφέρονται, εἶναι γιὰ νὰ καταφανῆ ὅτι ὁ Καραμανλῆς, ἡγέτης ἀσφαλῶς τῆς ἑλληνικῆς Δεξιᾶς, εἶχε καὶ τὶς προοδευτικὲς ἐκλάμψεις του. Καὶ πολλὲς φορὲς δὲν μπόρεσε προφανῶς νὰ ἐπιβάλει μέτρα προοδευτικά, σκοντάφτοντας στὶς ἀπηρχαιωμένες ἀπόψεις ἀκροδεξιῶν στὴν νοοτροπία ὑπουργῶν καὶ ἄλλων συνεργατῶν του.
Ἢ Ἱστορία δὲν γράφεται μὲ ἕνα σύντομο δημοσιογραφικὸ κείμενο, καταλήγει ὁ Σταῦρος Ψυχάρης. Ἀλλὰ μερικὰ πράγματα εἶναι χρήσιμο νὰ καταγράφονται ὡς ὑλικὸ γιὰ τὸν ἱστορικὸ τοῦ μέλλοντος».
Προσέξατε παρακαλῶ τὸ συμπέρασμα. Οἱ «προοδευτικές» -κατὰ τὸν ἀρθρογράφο- ἀπόψεις τοῦ ἀειμνήστου Καραμανλῆ, δὲν πέρασαν, ἐπειδὴ ἀντέδρασαν οἱ ἔχοντες… «ἀκροδεξιά» νοοτροπία Κ. Τσάτσος, Εὐ. Παπανοῦτσος καὶ ἕνας… «ὀπισθοδρομικός» ὑπουργὸς Παιδείας.
Ὅπως καὶ νὰ ἔχει, ἐμεῖς τοὺς εὐχαριστοῦμε ποὺ τότε μᾶς ἔσωσαν μὲ τὴν ὀπισθοδρομικότητά τους.
Θέλω να ευχαριστήσω τον αγαπητό φίλο καθηγητή Αντώνιο Α. Αντωνάκο
που προθυμοποιήθηκε να μου στείλει το κείμενο πολυτονισμένο
ΝΑ ΣΩΘΕΙ Η ΓΛΩΣΣΑ, Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ,
Η ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ, ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΤΑΧΘΕΙ Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ
Πηγές
Leslie Bethell: The Cambridge History of Latin America. Cambridge University press .2008
History of Panama: Wikipedia
Helms, Mary W:Ancient Panama: Chiefs in Search of Power
Published by University of Texas Press, 1979
ellinikiaktoploia.gr
Γεώργιος Μιχαήλου Panama Canal.Ιστορική Αναδρομή και Προοπτική για το Μέλλον. Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Μακεδονίας Σχολή Πλοιάρχων .Πτυχιακή Εργασία
asxetos.gr
ecualanda.com/The-history-of-the-Panama-hat
newmoney.gr
Panhellenicpost.com
enikos.gr
events.unipi
otavoice.gr
Sofokleousin.gr
Politicus.gr
Δημήτρης Μαστρογιαννίτης:Συνέντευξη με τον Έλληνα Βιβλιοπώλη του Παναμά
Εφημερίδα η Ροδιακή 23/52017
Αντώνιος Α.Αντωνάκος: Ο Ύποπτος ρόλος του Κ Καραμανλή στην Προσπάθεια Λατινοποίησης του Ελληνικού Αλφαβήτου από το βιβλίο του
«Εις Οιωνός Άριστος Αμύνεσθαι Περί Γλώσσης» (σελ. 204-206).